İlköğretim I.kademe öğrencilerinin serbest zamanlarında oynadıkları yöresel çocuk oyunları (Erzurum ili örneği)

Abstract

Oyun, insanın hayata geldiği ilk dönemden başlayıp, ergenlik dönemine kadar olan süreçte gelişimi açısından önemli bir yere sahiptir. Bu süreç ile ilgili yapılan çalışmalarda, oyunun, çocuğun bedensel, psiko motor, dil, duygusal ve zihinsel gelişimi ile sosyal gelişimine etkisinin önemli ölçüde irdelendiği gözlemlenmiştir. Çocukların oyun tercihleri ise, bireysel faktörler ve kişinin yetiştiği kültür ortamı gibi birçok etkenlerle, yöresel, bölgesel farklılıklar göstermiştir. Ancak tercih edilen oyunlar ve oynama yöntemleri ne olursa olsun oyunun gerekliliği önemini hep korumuştur.Oyun ve çocuğun bir bütün olmasının dışında, oyuna düşkünlük ve tercih edilen oyunun çocuğun gerçek yaşamındaki yansıması tezimize konu olacaktır.Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerine göre tasarlanmış olup Erzurum evreninde Erzurum İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı ilköğretim okullarından belirlenen 2010 ? 2011 eğitim öğretim yılında öğrenim gören birinci kademe öğrencilerinden ve bu öğrencilerin öğretmenlerinden oluşan örneklem üzerinde anket çalışması ile yapılmıştır. Çalışma verileri kay kare testine göre değerlendirmeye alınmıştır. Çocukların oyun tercihlerini etkilediği tespit edilen tüm verilerin oyunlarla ilişkileri grafiklerle aktarılmıştır.Bu çalışma ile öğrencilerin oyun tercihlerini etkileyen faktörler, öğrencilerin ailelerinin sosyo ekonomik düzeyleri, sınıf düzeyleri, cinsiyetleri, annelerinin çalışıp, çalışmama durumları, evlerinde bilgisayarın olup olmama durumu, oyunları kim ya da kimlerden öğrendikleri, her gün oyun oynama durumları, oyun oynamanın kazanç ve kayıpları, arkadaşlık ilişkileri şeklinde belirlenmiştir. Ayrıca, çocukların oyunu tanımlayışı ve okul başarısının oyun tercihlerini etkilemediği tespit edilmiştir. Sevdikleri derslerin oyun tercihlerini etkilediği, analize göre sonuçlandırılmış; ancak araştırmacı tarafından anlamlı bir bağlantı kurulamamıştır.Oyunların adlandırılışı, oyun içerisinde kullanılan tekerlemeler ve bir takım sözler, oyunların ana çatısı aynı olsa da yöresel değişikliklere sebep olmuştur.Anahtar Kelimeler: Oyun, Çocuk, İletişim, Yöresel Çocuk Oyunları

Play has an important place in the development of individual from his/her born to his/her adolescence. When the studies related to this period are examined, it is observed that play has a significant effect in the child?s physical, psychomotor, linguistic, emotional, mental, and social development. Children?s play preferences show local and regional differences due to various factors such as individual differences, cultural background. Although there are differences for choosing plays and rules of plays, play always remains its significance.The subject of this thesis is the togetherness of play and child, the fondness of play, and the reflection of preferred play on real life.This study which is proper for a qualitative research was carried out by questionnaire study involving primary school students and their teachers attending schools in Erzurum during the 2010-2011 education periods. The study data were evaluated by making use of Chi square test. All the data that affect children?s play preferences have drafts related to given plays in the study.As a result of this study, the factors that determined student?s play preferences were shown below as: Student?s Social economic level of their families, their grade level, their sex, whether their mother work or not, whether they have computers at home or not, whom they learn plays from, Advantages and disadvantages of playing game, friendship. Besides, it was determined that student?s definition of play and their educational success have no effect on children?s play preferences. It was figured out that the best liked classes have an effect on play preferences but the researcher did not found any relationship on this factor.Although the plays are similar basically, calling plays, tongue twisters used in plays, and some words caused regional varieties.Key Words: Play, Children, Communication, Regional child plays.