Sosyal Bilgiler dersinde (7.sınıf) doğal ve kültürel varlıklar aracılığı ile estetik değer eğitimi Tokat örneği

Abstract

Değerler toplumsal yapımızın bir parçasıdır ve birey, çevresini algılamaya başladıktan itibaren içinde bulunduğu toplumun hangi davranışı iyi ve doğru ya da kötü ve yanlış olarak değerlendirdiğini öğrenmeye başlar. Eğitimin amaçlarından biri de öğrenciye içerisinde yaşadığı toplumun değerlerini kazandırmaktır. Bu noktada ?Hangi değerler? ve ?Nasıl bir eğitim? sorusu karşımıza çıkmaktadır. Değerler eğitimiyle ilgili literatür incelendiğinde mevcut eğitim programlarında öğrenciye kazandırılmak üzere bir takım değerlerin belirlendiğini görmekteyiz. Ancak belirlenen değerlerin öğrenciye nasıl bir eğitimle kazandırılacağı hala tartışılmaktadır. Konuyla ile ilgili uygulamalı çalışmaların eksikliği de öğretmenlerin değerler eğitiminde karşılaştığı sorunların başında gelmektedir.Bu araştırma, söz konusu sorunlardan yola çıkarak genelde değerler eğitimi özelde ise estetik değer eğitimiyle ilgili uygulamalı bir yaklaşım sunmaktadır. İlköğretim Sosyal Bilgiler dersi kapsamında, disiplin temelli sanat eğitimi yaklaşımı doğrultusunda yerel estetik değer eğitimi programı hazırlanmıştır. Hazırlanan programın, uygulama sürecine katılan öğrencilerde herhangi bir değişime neden olup-olmadığının incelendiği bu çalışmada nitel ve nicel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu deneysel araştırma yöntemlerinden ?kontrolsüz ön test- son test ? modelidir. Araştırmanın nitel boyutunu ise eylem araştırması oluşturmaktadır.Araştırmada, disiplin temelli sanat eğitimi yaklaşımı doğrultusunda haftada iki ders saatinden oluşan toplam on haftalık teorik ders etkinlikleri ile beş eğitsel gezi etkinliği planlanmıştır. Hazırlanan etkinliklerin estetik değer farkındalığı kazandırmadaki etkisini ölçmek için ise araştırmacı tarafından ?Sanat ve Estetik Değer Tutum Ölçeği? geliştirilmiştir. Ayrıca, araştırmada estetik değer farkındalığı geliştiren etkinliklerin öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersine yönelik tutumlarına etki edip etmediğini ölçmek için, Yurdakul (2004) tarafından geliştirilen ?Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutum Ölçeği? de kullanılmıştır.Araştırma sonunda geliştirilen etkinliklerin estetik değer farkındalığı kazandırmadaki etkisini ölçmek için yapılan bağımlı gruplar için t testi sonucunda deney grubunun uygulama sonrası tutum puanlarında anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuş ve hazırlanan yerel estetik değer etkinliklerinin öğrencilerde estetik değer farkındalığı yaratmada etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca uygulanan etkinliklerin öğrencilerin Sosyal Bilgilerdersine yönelik tutumlarında olumlu yönde anlamlı farklılaşmaya neden olduğu bulunmuştur.Anahtar Sözcükler: Sosyal Bilgiler Öğretimi, Değerler ve Değerler Eğitimi, Estetik Değer, Disiplin Temelli Sanat Eğitimi

Values are one of the most important parts in our social being and individuals start to learn which behaviors are true and good or which behaviors are bad and false immediately after living in society. One of the aims of the education is provide these individuals with social values. We come across with the questions like `Which values? and `What kind of education? in this aspect. When we make a literature review about educational values, we notice that there are some values which are identified for students to gain. However, controversies about how these values can be gained by students are stil going on. Also lack of applied studies about this area cause teachers to have difficulty in applying these values to their lessons.This research offer an applied approach about educational values in general and aesthetic value education in private by considering aforementioned problems. Within the scope of primary school social studies, a local aesthetic value education programme is prepared based on discipline based art education approach. Quantitative and qualitative methods are both used in this study and whether the prepared programme cause the students who participate the application process to change or not is examined. Quantitative aspect of the study is from empirical research procedures called `uncontrolled pre-test-post test? is also used.In this research, based on the discipline based art education approach, ten week theoretical lesson activities and five tour activities are arranged. To evaluate the effects of the activities upon the awareness of students about aesthetic values, `Art and Aesthetic Specification Manner Scale? is developed by researcher. Also, to evaluate the effects of activities which improve the awareness of aesthetic values upon the students? manners about Social Studies lessons `Manner Scale oriented to Social Studies Lesson? improved by Yurdakul (2004) is applied.After the research improved for evaluating prepared activities? effects upon the awareness of aesthetic values, a dependent t test is made and significant differences are found in the manner points of experimental group after the application. It is seen that local aesthetic value activities have effects upon the students? awareness about aesthetic values. Furthermore, it is found that applied activities have effects on students? manners about the Social Studies lessons in a positive way.Keywords: Social Studies, Value Anda Value Education, Aesthetic Value , Discipline Based Art Education