İlköğretim matematik öğretmenleri ile akademisyenlerin yüz-yüze ve web-tabanlı ortamda bilgi paylaşımlarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada; öğretmenler ve akademisyenlerin hem kendi aralarında hem de karşılıklı olarak iletişim kurmaları sonucu birbirlerinin bilgi ve deneyimlerinden yararlanabilmelerini sağlayabilmek amacıyla; biri sanal ortamda oluşturulan Web Tabanlı İletişim Ortamı (WTİO), diğeri çalıştayların yapıldığı Yüz Yüze İletişim Ortamı (YYİO) olmak üzere iki ortam tasarlanmış ve bu ortamlarda gerçekleşen bilgi paylaşım süreçleri incelenmiştir. Bütüncül çoklu durum çalışması yönteminin kullanıldığı araştırma kapsamında; WTİO?da 72 öğretmen, 13 akademisyen ve YYİO?da 17 öğretmen, 6 akademisyen ile birlikte çalışılmıştır. Veri toplama sürecinin ilk kısmında; gerçekleşen bilgi paylaşım süreçleri kayıt altına alınmış ve son kısmında; tasarlanan bilgi paylaşım ortamlarını katılımcılar perspektifinden değerlendirebilmek amacıyla her iki ortamda da yer almış olan 5 öğretmen ve 5 akademisyen ile yapılandırılmamış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Ulaşılan sonuçlar şu şekilde özetlenebilir. WTİO?da öğretmelerin; öğretim süreçlerinde karşılaştıkları durumlara ve somut çözüm önerilerine, akademisyenlerin ise; teorik bilgi ağırlıklı içeriklere ve araştırmayı planladıkları durumlara odaklandıkları görülmüştür. Konuların incelenme sayılarına kıyasla oldukça düşük olmasından hareketle katılımcıların düşüncelerini ifade etme noktasında geri planda durduğu ve paylaşıma katılım düzeyinin her iki grup için de oldukça düşük olduğu görülmüştür. YYİO?da her bir katılımcının aktif olarak sürece katıldıkları belirlenmiştir. Bu ortam kapsamında yapılan paylaşımlardan elde edilen bütün veriler üzerinde incelemeler yapılmış fakat oldukça dağınık ve fazla olmaları nedeniyle bu çalışmada sadece cebir öğrenme alanı ile ilgili verilere yer verilmiştir. Katılımcılar tarafından ifade edilen problem durumları baz alınarak 21.08.2012 tarihinde yürürlükte olan İlköğretim Matematik Öğretim Programı?nda cebir öğrenme alanı ile ilgili sağlanmak istenilen kazanımların %71.4?ünde problem yaşandığı sonucuna ulaşılmıştır.Ortamların değerlendirilmesi; WTİO?nun ve YYİO?nun olumlu bulunan yönleri, katılım düzeyini düşüren etkenler ve katılım düzeyini artırmaya yönelik öneriler şeklinde üç başlık altında yapılmıştır. WTİO?da öğrtemen ve akademisyenlerin bir araya gelmesi her iki grupta da olumlu bir gelişme olarak algılanmıştır. Öğretmenler, WTİO?nun akademik yayınlara ulaşma, akademisyenler ise okullar ile ilgili doğrudan bilgi edinme yönünde fırsatlar sunduğunu dile getirmişlerdir. WTİO?da katılım düzeyini düşüren etkenler ?web sayfasının yapısından?, ?yapılan paylaşımlardan?, ?katılımcıların yaklaşımlarından? ve ?gerekli koşullardan? kaynaklı etkenler şeklinde dört tema altında değerlendirilmiştir. Öğretmen ve akademisyenlerin ortak olarak WTİO?ya katılım düzeyini düşürdüğünü ifade ettikleri etkenler; mesajların yazarak iletilmesinin zorluğu, konuların paylaşım sürecinde yüzeysel olarak ele alınıyor olması, WTİO?nun kullanımının alışkanlık haline gelmemesi ve zaman sınırlılığı şeklindedir. Bunlara ek olarak katılımcı ifadelerinden mesleki ilerleme gibi bireysel beklentilerin önemli olduğu ve beklentilerinin bu ortamda sağlanamamasının katılım düzeyini olumsuz yönde etkilediği söylenebilir. Katılım düzeyinin düşük olmasına rağmen öğretmenler ve akademisyenlerin daha verimli şekilde çalışacak WTİO benzeri bir sistemin var olmasının, kendilerine fayda sağlayacağı noktasında aynı fikre sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Karşılıklı konuşma uygulaması ile paylaşım ortamlarının desteklenmesi, ortamın daha fazla katılımcıya açılması ve belli zamanlarda site üzerinden düzenli olarak bir araya gelinmesi katılımcılar tarafından ortak olarak dile getirilen öneriler arasındadır. Öğretmenler ve akademisyenlerin tamamının YYİO?ya ilişkin olumlu tutuma sahip oldukları ve bu tür etkinliklerin her iki tarafa da yararlar getirebileceğini düşündükleri belirlenmiştir. YYİO?nun olumlu yönlerine dair vurgu yapılan ortak nokta paylaşılan konularla ilgili dönütlerin hemen alınmasıdır. Ayrıca öğretmenler; YYİO sayesinde meslektaşlarının ders içi uygulamalarından faydalanma, akademisyenler ise okullar ile ilgili doğrudan bilgiler edinme fırsatı bulduklarını dile getirmiş ve bu durumu sahaya inme şeklinde nitelendirmişlerdir. YYİO?ya ilişkin tek olumsuz düşünce öğretmenlerin ders içi uygulamaları arasındaki benzerliğin süreçten yararlanma oranını düşürdüğü şeklindedir. Öğretmen ve akademisyenler daha geniş ve farklı özelliklere sahip grupların oluşturulması ve çözüm odaklı paylaşım ortamlarının tasarlanmasının daha sonra oluşturulacak benzer ortamlara katılım düzeyini artabileceğini ifade etmişlerdir.Genel bir ifade ile öğretmen ve akademisyenler bilgi paylaşımına olumlu baktıkları ve bu araştırmada ele alınan iki ortamda da iyileştirmeler yapılarak ayrı ayrı kullanılabilmelerinin yanında birlikte kullanımının sürece daha fazla katkı yapabileceği söylenebilir.

In this study, information sharing processes, one is a Web-Based Information Context (WBIC) formed in a virtual platform and the other one is a Face to Face Information Context (FFIC) where the workshops were held, were investigated in order to let teachers and academicians use and share their knowledge and experiences by being communicated in a reciprocal way. Within the scope of the study adopted a holistic multidimensional case study approach, 72 teachers and 13 academicians in the WBIC and 17 teachers and 6 academicians in the FFIC participated in the study. In the first phase of data collection, information sharing processes were recorded, and in the last phase, 5 teachers and 5 academicians participating in both contexts were interviewed with semi-structured interviews to evaluate the designed information sharing context from the participants? perspectives. In the data analysis process, descriptive and content analyses were used together. The findings can be reviewed as follow:In the WBIC, it is seen that while teachers focused on the cases that they met during instruction processes and concrete solution suggestions, the academicians focused on the theoretical information contents and the cases which they plan to examine. Although the reading numbers of the posts were relatively high, the level of writing posts was relatively high. Then, it can be concluded that that the participants abstained from sharing their views and the sharing levels of both groups were considerably low.In the FFIC, each participant actively participated in the process. Although all data obtained in this context were analysed, the data were so complex and too much that only the data about algebra teaching process was considered for this study. Based on the participants? problem expressions, it was observed that 71.4% of the educational attainments aimed to be increased with the algebra learning domain in the primary mathematics teaching curricula of 21.08.2012 contained problems.The evaluation of both contexts; the positive sides of the WBIC and the FFIC, factors decreasing the participation levels and suggestions for the increasement of the participation levels can be summarized under three titles.In the WBIC, teachers and academicians? coming together was accepted as a positive development. The teachers stated that they found the possibility of reaching academic publications, the academicians expressed that they gained direct knowledge about the schools via the WBIC. The factors decreasing the participation level of the WBIC were evaluated under four categories: web-page structure, the posts, the participants? views and necessary conditions. Common points decreasing the participation level of the WBIC stated by the teachers and academicians are as follow: difficulty of sending written messages, dealing with topics shallowly in the sharing process of the topics, the use of the WBIC?s not being a habit and time constraints. In addition these factors, it can be concluded from the participants? expressions that individual expectations such as professional developments were important and not meeting the expectations in this context were effective. In spite of the low level of participation, the teachers and the academicians are agreed with the idea that more effective system like the WBIC will be helpful for their developments. Supporting sharing contexts with mutual communication application, giving access to more users in the system and organizing systematically meetings of the users on the website are among the common suggestions for the effectiveness of the system.All teachers and academicians have positive attitudes towards the FFIC, and they believe that such events will contribute to both groups. The common point of the positive side of the WBIC was the instant feedback about the posts. In addition, the teachers made use of their colleagues? classroom applications and the academics found the chance of acquiring direct knowledge about the schools. This process can be named as being on the stage. The sole negative view about the FFIC was that the similarity among the teachers? classroom applications decreased the utilization levels of the process. Both the teachers and the academicians stated that creating more comprehensive and different groups, and designing solution based sharing contexts can increase the participation level of further such contexts.In sum, the teachers and the academicians are in favour of information sharing, and with the modification of both contexts in this study, the contexts can be used separately and together as well. Then, their usage will be more helpful to this process.