Zenginleştirilmiş öğrenme ortamının matematiksel muhakemeye ve tutuma etkisi

Abstract

Geleneksel öğretim yaklaşımı, bireysel farklılıkları göz ardı ettiğinden ve bireyin zihinsel yapısını anlamayı arka plana attığından yerini yeni yaklaşımlara bırakmıştır. Bu yeni yaklaşımlar kullanılarak öğrenme ortamlarının tasarlanması, insan zihninin doğal bir özelliği olan eleştirel, mantıklı ve derin düşünmeyi sağlayan ve matematik yapmak için olmazsa olmazlardan matematiksel muhakeme becerisini geliştirmek açısından önem arz etmektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı, farklı öğretim yöntemleri kullanılarak zenginleştirilen öğrenme ortamının matematiksel muhakemeye ve tutuma etkisini belirlemek ve bu süreçten yansımaları aktarmaktır. Karma yapılı (nicel ve nitel) araştırma yaklaşımının kullanıldığı bu çalışma, bir il merkezinden rastgele seçilen bir devlet ortaokulunda okuyan 27 yedinci sınıf öğrencisi, bu öğrencilerin matematik dersini yürüten matematik öğretmeni ve bu okulda görev yapan başka bir matematik öğretmeninin katılımıyla yürütülmüştür. Tasarlanan öğrenme ortamında kesirler ve tamsayılar konularının öğretimi; eğitsel oyunlar, somut materyaller, karikatürler ve bilgisayar destekli uygulamalar kullanılarak, günlük yaşamla ilişkilendirilerek ve işbirlikli heterojen gruplarla tartışılarak sekiz hafta boyunca (32 ders saati) gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri, öğrencilerin Matematiksel Muhakeme Testi (MMT)'ne ve Matematik Tutum Ölçeği (MTÖ)'ne öntest ve sontestte verdikleri cevaplardan, öğretmen ve öğrencilerle gerçekleştirilen görüşmelerden, sürece katılan öğretmenlerin gözlemlerinden ve öğrenci günlüklerinden elde edilmiştir. MMT ve MTÖ'ye verilen cevaplar Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılarak; katılımcılarla gerçekleştirilen görüşmeler, öğretmenlerin gözlemleri ve öğrenci günlükleri ise içerik analizi tekniğiyle analiz edilmiştir. Ayrıca nitel değerlendirmelerde bireylerin düşüncelerini olduğu gibi yansıtmada etkili olduğu için elde edilen kategorilere ilişkin katılımcı görüşleri doğrudan aktarılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; bu öğrenme ortamında gerçekleştirilen öğretimin öğrencilerin matematiksel muhakemelerini anlamlı düzeyde geliştirdiği, etkili ve kalıcı öğrenme sağladığı, derse katılımı arttırdığı ve öğrencilerin matematiğe ilişkin tutumlarını anlamlı düzeyde iyileştirdiği tespit edilmiştir. Öte yandan, gerçekleştirilen öğretimin sınıf yönetimi açısından gürültü, sınıf hâkimiyeti, not kaygısı taşımama gibi bazı sıkıntılarının olduğu ortaya çıkmıştır.

As traditional teaching approach ignores individual differences and underestimates mental structure of individuals, it has been replaced by new approaches. Designing learning environments by using these new approaches is of high importance since it aims to develop mathematical reasoning skill which is an indispensable factor that ensures critical, reasonable and deep thinking and is also important for doing maths. In that sense, this study aims to reveal the effect of learning environment enriched using different teaching methods on mathematical reasoning and attitude and to analyze its implications.The study which has a mixed-method (quantitative and qualitative) was carried out with 27 seventh grade students who were studying in a randomly selected state school located in a city centre, a maths teacher who was teaching those students and another maths teachers working in the same school. Education on fractions and integers given in the designed environment lasted for eight weeks (32 hours in total) with the use of educational games, concrete materials, cartoons and computer-assisted applications helping students to relate them to their daily life and working in cooperative heterogenous groups. Data were collected through answers given by students to Mathematical Reasoning Test (MRT), Mathematical Attitude Test (MAT) during pre-test and post-test, interviews conducted with teachers and students, teachers' observations and students diaries. Answers given to MRT and MAT tests were analyzed by Wilcoxon Signed Rank Test while interviews with participants, teachers' observations and students' diaries were analyzed through content analysis technique. Also, participants' opinions regarded categories created were quoted directly as they were effective in reflecting individuals' opinions in qualitative analyses.As a result of analyses, it was obtained that teaching carried out in this learning environment significantly develops students' mathematical reasoning; it ensures effective and permanent learning; increases student participation; significantly improves students' attitude towards maths. On the other hand, it was also revealed that the teaching brings about some problems such as too much noise, problems with classroom management and carelessness about getting grades.Key Words:Mathematical reasoning, fractions, integers, educational games, concrete materials, cartoons, computer-assisted applications, argumentation