Kutadgu Bilig`deki eğitsel ögelerin tespiti ve bu ögelere yönelik Türkçe öğretmeni adaylarının görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Kutadgu Bilig'deki eğitsel unsurları tespit etmek ve Türkçe öğretmeni adaylarının bu eserdeki eğitsel düşüncelere ilişkin görüşlerini belirleyip incelemektir.Çok yöntemli desenlenen araştırma `Tarama Modeli`nde yürütülmüştür. Araştırmanın amacı gereği hem nitel hem de nicel veriler toplanmıştır. Araştırmanın nitel kısmında öncelikle Kutadgu Bilig'deki eğitsel içerikli beyitler tespit edilmiş; bunun için nitel veri toplama tekniklerinden `Doküman Analizi` kullanılmıştır. İkinci aşamada ise tespit edilen beyitlerdeki eğitsel görüşlerden yararlanılarak `Kutadgu Bilig'deki Eğitsel Düşüncelerin Türkçe Öğretmeni Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesine İlişkin Anket Formu` oluşturulmuş ve 2013-2014 eğitim öğretim yılı içinde Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 554 Türkçe öğretmeni adayına uygulanmıştır. Araştırma neticesinde elde edilen nitel veriler İçerik Analizi Yöntemi, nicel veriler ise Mann-Whitney ve Kruskal Wallis testleri ile analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda Kutadgu Bilig'de eğitsel içerikli beyitlerin birçoğunun çağdaş eğitim anlayışında karşılığının bulunduğu ve bu görüşlerin özellikle gelişim psikolojisi ve öğrenme psikolojisi içinde değerlendirilebileceği; Yusuf Has Hacib'in dile getirdiği eğitsel görüşlere Türkçe öğretmeni adaylarının büyük oranda katıldığı ve birçok görüşün bugün hâlâ geçerliliğini koruduğu tespit edilmiştir.

The goal of this study is to detect the educational elements in Kutadgu Bilig and investigate the views of pre-service Turkish teachers regarding the educational notions in this work.This study, designed as involving multiple methodologies, has been conducted as survey research. Both qualitative and quantitative data were collected in line with the aim of the study. First of all, educational verses were detected in the qualitative part of the study. For this reason, document analysis, as a kind of qualitative data gathering technique, was used. In the second stage, the questionnaire, regarding to evaluating educational elements in Kutadgu Bilig according to the views of pre-service Turkish teachers, was formed and it was administered to 554 pre-service Turkish teachers studying in Atatürk university the education faculty of Kazım Karabekir. The qualitative data were analysed through content analysis, and quantitative data were analysed by means of Mann-Whitney and Kruskal Wallis tests.As a result of the study, it has been determined that many of educational verses in Kutadgu Bilig have their counterparts in contemporary educational understanding and these notions are mostly evaluated in the scope of development physchology and physchology of learning. In addition, it has been detected that many of the notions of Yusuf Has Hacib still survive in line with the views of pre-service Turkish teachers.