Etkinlik temelli kelime öğretiminin ortaokul öğrencilerinin söz varlığını geliştirme sürecine etkisi

Abstract

Etkinlik temelli kelime öğretiminin ortaokul öğrencilerinin söz varlığını geliştirme sürecine olan etkisini incelemek amacıyla yapılan bu araştırmada yarı deneysel yöntemlerden biri olan ön test–son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Araştırma, alt düzey ve üst düzey okulda öğrenim gören iki deney, iki kontrol grubu olmak üzere dört grup üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu Erzincan ilinde alt ve üst düzeyde akademik başarıya sahip iki ortaokulda öğrenim gören toplam 64 altıncı sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Sürecin başında öncelikle öğrencilerin sahip oldukları söz varlığını ölçmek için ön test niteliğinde yazma çalışmaları yaptırılmıştır. Öğrencilerin söz varlığı ön test yazma çalışmaları ile tespit edildikten sonra kelime öğrenme stratejilerine uygun 12 etkinlik geliştirilmiş ve öğrencilere uygulanmıştır. Uygulama sürecinin sonunda söz varlığının gelişimini ölçmek için son test niteliğinde öğrencilere yazma çalışmaları yaptırılmıştır. Öğrencilerden elde edilmiş olan yazılı anlatım çalışmaları bilgisayar ortamına aktarılarak metin havuzları oluşturulmuştur. Bu metin havuzları, Simple Concordance 4.07 programı ile işleme tabi tutularak kelime sıklık listeleri elde edilmiştir. Her grupta ön test-son test için ayrı ayrı kelime, ikileme, deyim-atasözleri, ilişki sözleri ve kalıp sözler listeleri çıkarılmıştır. En sık kullanılan ilk 100 kelime, tüm kelime listesi için önemli bir sayı olduğundan her grubun ilk 100 kelimesinin ait olduğu bağlam dikkate alınarak Türkçe Sözlük'e göre anlamları belirtilmiştir. Öğrencilerin sahip olduğu söz varlığına göre hangi kelimeleri daha fazla kullandıklarını ortaya koyan bu listeler aynı zamanda yazılı anlatımlarda kullanılan kelimelerin anlam çeşitliliği açısından da değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda alt düzey okuldaki deney grubu öğrencilerinin son testlerinde ön testlerine göre kelime, deyim-atasözleri, ilişki sözleri ve kalıp sözlerde artış, üst düzey okuldaki deney grubu öğrencilerinin son testlerinde ise kelime, deyim-atasözü ve ikilemelerde artış, her iki deney grubunun son testlerinde ön testlerine göre anlam çeşitliliğinde artış görülmüştür. Bu durum araştırma kapsamında kelime öğrenme stratejilerine göre öğrencilerde dil farkındalığı oluşturmak amacıyla hazırlanan kelime öğretimi etkinliklerinin geleneksel yönteme oranla söz varlığını geliştirmede daha etkili olduğunu ortaya koymaktadır.Anahtar Kelimeler: Söz varlığı, kelime öğretimi, kelime öğrenme stratejileri, kelime öğretimi etkinlikleri.

This study was conducted to analyse the effects of teaching with Word-Based technique on the process of developing secondary school students' vocabulary by using, the `pre-test post-test control group design as a quasi-experimental study method`. The research was carried out with 2 experimental groups and 2 control groups, from high and low quality schools. The study group consisted of 64 students who had been educated in two high and two low quality secondary schools in Erzincan. As the first step, a pre-test was applied to evaluate the students' vocabulary and at the end of the process a post-test was applied, to evaluate the development of vocabulary. These two tests were done by analyzing the writings of students. The data obtained from the written expressions of students were transferred to computer environment and then text repositories were created. Worlds listed according to their frequency of occurrence with simple concordance 4.07. For each group, a list was created for pre-test post test such as the list of words,reiterative, idioms-proverbs, contact statements and slogans. Mostly frequently used 100 words were highly important. Thus, considering the context, meanings of first 100 words of each group were identified according to Turkish Dictionary. These lists identified how often the students used the words (more or less) according to their vocabulary and also evaluated in terms of the variety of meanings of the words used on written expression. Results showed that, frequency of use of words, idioms-proverbs, contact statements and slogans were increased with the low quality school's control group, when the post-test was compared to the pre-test. With the high quality school's control group, use of the words, idioms-proverbs and reiterative were also increased. These results indicate that these word teaching methods prepared to establish an awareness of language are more effective than traditional methods in terms of the development of vocabulary.Key Words: Vocabulary, teaching words, strategies of learning words, activities to teach words.