Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi başarılarını yordayan çeşitli değişkenlerin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik tutum, öğrenme yaklaşımları, akademik risk alma, sınıf değerlendirme atmosferi, sınıf iklimi ve başarı yönelimleri ile sosyal bilgiler başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, Diyarbakır'ın merkez ilçelerinde öğrenim gören 6., 7. ve 8. sınıfa devam eden 928 ortaokul öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmaya dâhil edilen değişkenlerin sosyal bilgiler başarısı üzerindeki etkisini test etmek için adımsal regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları, sosyal bilgiler dersine yönelik tutum, öğrenme yaklaşımları, akademik risk alma, sınıf değerlendirme atmosferi, sınıf iklimi ve başarı yönelimleri değişkenlerinin sosyal bilgiler başarısının %46'sını açıkladığını göstermiştir. Araştırma sonucunda; sosyal bilgiler dersine yönelik tutum değişkeninin bilişsel ve davranışsal alt boyutunun, derin öğrenme yaklaşımının, akademik risk almaya yaklaşmanın, öğrenme odaklı değerlendirme atmosferinin, sınıf iklimi değişkeninin ilişki, öğretmen desteği ve görev yönelimi alt boyutları ile başarı yönelimleri değişkeninin bağıl yaklaşma alt boyutunun sosyal bilgiler başarısını anlamlı düzeyde ve pozitif yönde yordadığı tespit edilmiştir. Yine yüzeysel öğrenme yaklaşımı, akademik risk almaktan kaçınma, performans odaklı değerlendirme atmosferi değişkenlerinin sosyal bilgiler başarısını anlamlı düzeyde yordadığı fakat negatif yönde yordadığı belirlenmiştir. Sosyal bilgiler dersine yönelik tutum değişkeninin duyuşsal alt boyutu, sınıf iklimi değişkeninin katılım, düzen ve organizasyon ve kuralların açıklığı alt boyutlarının, başarı yönelimleri değişkeninin içsel yaklaşma, mutlak yaklaşma, mutlak kaçınma, bağıl kaçınma ve içsel kaçınma alt boyutlarının ise anlamlı bir yordayıcı olmadığı saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar ilgili literatür ışığında tartışılmış, uygulamaya ve ileri araştırmalara yönelik öneriler getirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Sosyal bilgiler başarısı, Tutum, Öğrenme yaklaşımı, Akademik risk alma, Sınıf değerlendirme atmosferi, Sınıf iklimi, Başarı yönelimleri

The purpose of the present research is to investigate the relationships between Social Studies achievement and, attitudes towards social studies courses, learning approaches, academic risk taking, classroom assessment environment, classroom climate and achievement goal orientation. The relational model was used in the study. The participants of study is consist of 928 primary school second stage students attending 6.-7.-8 grade during 2014-2015 education year second semester in Diyarbakır city central district. The effect of the variables included in the study on the Social Studies achievement was tested by means of regression analysis. The research findings show that the variables of attitudes towards social studies courses, learning approaches, academic risk taking, classroom assessment environment, classroom climate and achievement goal orientation explain 46% percent of the total variance on social studies achivement. This research showed that cognitive and behavioral subscale of attitudes towards social studies courses, deep learning approach, oriented academic risk taking, learning-oriented assessment environment; affiliation, teacher support and task-oriented subscale of classroom climate, other-approach subscale of achievement goal model predict Social Studies achivement significantly and positively. In addition, ıt was found that surface learning approach, academic risk taking avoidance, performance-oriented assessment environment predict social studies achievement negatively. Finally, it was determined that affective subscale of attitudes toward social studies courses, involvement, order-organization and rule-clarity dimensions of classroom climate, task-approach, task-avoidance, self-approach, self-avoidance, other-avoidance dimensions of achievement goal model were not a meaningful predictor of social studies achivement. Results were discussed in the light of the literature and the suggestions have been made for implication and future research. Keywords: Social Studies Achievement, Attitude, Learning Approach, Academic Risk-Taking, Classroom Assessment Environment, Classroom Climate, Achievement Goal Model.