Problemli akıllı telefon kullanımının dürtüsellik ve depresyon arasındaki aracılık rolünün incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın ilk amacı, üniversite öğrencilerinin problemli akıllı telefon kullanımının dürtüsellik ve depresyon arasındaki aracılık rolünü incelemektir. Araştırmanın ikinci amacı ise üniversite öğrencilerinin cinsiyet ve sınıf düzeyi ile dürtüsellik, problemli akıllı telefon kullanımı ve depresyon düzeyleri açısından anlamlı bir farklılık olup olmadığını ortaya koymaktır.Yöntem: Bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Muş Alparslan Üniversitesi'nin çeşitli fakültelerinde öğrenim gören 420 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veriler 'Kişisel Bilgi Formu', 'Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği', 'Barratt Dürtüsellik Ölçeği Kısa Formu' ve 'Depresyon ve Mutluluk Ölçeği Kısa Formu' ile toplanmıştır. Üniversite öğrencilerinin dürtüsellik düzeylerinin depresyon üzerindeki etkisinde problemli akıllı telefon kullanımının aracılık rolü olup olmadığını incelemek amacıyla bootstrap yöntemini esas alan regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerden cinsiyet değişkenine göre dürtüsellik, problemli akıllı telefon kullanımı ve depresyon düzeyleri arasında anlamlı bir fark olup olmadığını incelemek için Bağımsız Örneklemler için t testi yapılmıştır. Değişkenlerin sınıf düzeyine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği de belirlemek için Anova testi uygulanmıştır. Analizler için SPSS 22.00 programlarından yararlanılmıştır.Bulgular: Araştırmanın ilk sonucuna göre üniversite öğrencilerinin dürtüsellik düzeyi, problemli akıllı telefon kullanımı ve depresyon düzeyleri ile cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenine göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılaşma olmadığı saptanmıştır. Araştırmanın diğer bir sonucuna göre, problemli akıllı telefon kullanımının dürtüsellik ve depresyon arasındaki ilişkide aracılık rolünün olduğu bulunmuştur.Sonuç: Araştırma sonucunda kadın ve erkeklerin problemli akıllı telefon kullanımı, dürtüsellik ve depresyon mutluluk düzeyleri arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin sınıf seviyelerine göre akıllı telefon bağımlılığı, dürtüsellik ve depresyon mutluluk düzeyleri de farklılaşmamaktadır. Araştırmanın diğer bir sonucunda üniversite öğrencilerinin problemli akıllı telefon kullanımı dürtüsellik ve depresyon arasındaki ilişkiye etki ettiği ortaya çıkarılmıştır.Anahtar Kelimeler: Problemli akıllı telefon kullanımı, üniversite öğrencileri, aracılık, bootstrap

Purpose: The first aim of this study is to examine the mediating role of university students' problematic smartphone use between impulsivity and depression. The second aim of the study is to reveal whether there is a significant difference in terms of gender, class level, impulsivity, problematic smartphone uses and depression levels of university students.Method: In this research, relational screening model was used. The sample group of the study consists of 420 students studying in various faculties of MuşAlparslan University in the 2017-2018 academic year. In the study, the data were collected with `Personal Information Form`, `Smartphone Addiction Scale`, `Barratt Impulsivity Scale Short Form` and `Depression and Happiness Scale Short Form`. Regression analysis based on the bootstrap method was used to examine whether problematic smartphone use has an intermediary role in the effect of impulsivity levels of university students on depression. Independent Samples T-test was conducted to examine whether there is a significant difference between the data obtained in the study between impulsivity, problematic smartphone uses and depression levels according to gender variable. AnovaTest was used to determine whether the variables differ significantly according to grade level. SPSS 22.00 programs were used for the analysis.Findings: According to the first result of the study, it was found that there was no statistically significant difference between the impulsivity level, problematic smartphone use and depression levels of university students, and gender and grade level variables. According to another result of the study, it was found that problematic smartphone use has an intermediary role in the relationship between impulsivity and depression.Result: As a result of the study, it was found that there is no significant difference between problematic smartphone use, impulsivity and depression-happiness levels of women and men. Smartphone addiction, impulsivity and depression-happiness levels do not differ according to the grade levels of university students. Another result of the research revealed that university students' problematic smartphone use affects the relationship between impulsivity and depression.Key Words: Problematic smartphone use, university students, intermediation, bootstrap