Hüseyin bin Mehmed el-Ferâyizî, Mu`înü`l-Kassâmîn (Gramer-tenkitli metin-dizin)

Abstract

Eski Anadolu Türkçesinden Osmanlı Türkçesine geçiş dönemi eseri olarak nitelendirebileceğimiz bir eser olan `Mu'înü'l-Kassâmîn` üzerine yapılan bu çalışma `Giriş, İnceleme, Tenkitli Metin ve Dizin` bölümlerinden oluşmaktadır. `Giriş` bölümünde; eserin şârihi, adı, konusu, kaynakları, şerh edilme sebebi, bölümleri, yazılış tarihi, dil ve üslup özellikleri üzerinde durularak ferâ'iz ilmi ve bu ilim dalıyla alakalı kavramlar tanıtılmıştır. `İnceleme` bölümünde eserin yazım özellikleri, ses bilgisi özellikleri, şekil bilgisi özellikleri ve söz dizimi incelemesi yapılarak dil özellikleri ortaya konulmuştur. `Metin` bölümünde Topkapı Sarayı nüshası ile Milli Kütüphane nüshası karşılaştırılan eserin çeviri yazı ile tenkitli metni oluşturulmuş, her iki nüsha arasındaki farklılıklar sayfa ve satır numaraları belirtilerek dipnotlarda gösterilmiştir. `Dizin` bölümü ise; `Gramatikal Dizin`, `Özel Adlar Dizini`, `Ekler Dizini` ve `Şekil Bilgisi Dizini` olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Dizinlerde yer alan madde başları alfabetik olarak dizilmiş ve metinde geçen yerleri gösterilmiştir. Çalışmanın `Sonuç` bölümünde ise eserle ilgili tespitler maddeler hâlinde verilmiştir. Ayrıca çalışma esnasında yararlanılan kaynaklar da yine alfabetik olarak sıraya dizilmiş ve `Kaynakça` başlığı altında belirtilmiştir.

This study which is based on `Mu'înü'l-Kassâmîn` which we can describe as a transition period work from Old Anatolia Turkish to Ottoman Turkish consist of `Introduction, Review, Criticized Text and Index` chapters. In the `Introduction` part, the description, name, subject, sources, reason of annotation, chapters, date of writing, language and stylistic features of the work were emphasized and science of Islamic inheritance and the concepts related to this branch of science were introduced. In the `Review` part the language features were presented by examining the writing features of the work, phonetic, morphology features and the syntax. In the `Text` section, comparing the copies of Topkapı and the National Library, the translation was transcribed and thus the text comparison of the work was created. The differences between the two copies were shown in the footnotes by specifying page and line numbers. `Index` part is composed of four titles such as `Grammmatical Index`, `Proper Noun Index`, `Appendices Index` and `Morphology Index`. The heads of the items in each index section were listed alphabetically and locations were shown. In the `Final` part of the study, the findings related to the work are given as substances. In addition, the sources used in the study are lined up in alphabetical order. And it was specified under `Bibliography`.