Kazak Türkçesinde yan cümleler (Kazak Türkçesi - Türkiye Türkçesi karşılaştırmalı)

Abstract

Bu çalışmada çağdaş Kazak Edebiyatından seçilen bütünce üzerinde Kazak Türkçesinde yan cümleler konusunu inceledik. İncelenen cümleler Türkiye Türkçesi ile karşılaştırarak, Kazak Türkçesi ile Türkiye Türkçesinde yan cümlelerin ortak ve farklı yönlerini ortaya koymaya çalıştık.Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde; dil ve dil olgusu, Kazak Türkçesi ve Türkiye Türkçesi, karşılaştırmalı dil bilim ve dil bilgisi çalışmaları hakkında genel bilgilere yer verildi. Birinci bölümde; Türkiye Türkçesinde ve Kazak Türkçesinde söz dizimi çalışmaları ve sınıflandırmaları, söz dizimine bakış açıları ve yöntemler ele alındı. Türkiye Türkçesi ve Kazak Türkçesinin söz dizimi açısından benzerlikleri ve farklılıkları ortaya konulmaya çalışıldı. İkinci bölümde; Türkiye'de ve Kazakistan'da yapılmış dil bilgisi çalışmalarından hareketle yan cümle tanımları, yan cümle çalışmaları ve yan cümle sınıflandırmaları hakkında bilgi verildi. Bu bölümde ayrıca esas aldığımız metinlerden hareketle yan cümle sınıflandırmasının teorisi izah edildi. Üçüncü bölümde; metinlerden hareketle tespit edilen yan cümleler yapıları bakımından değerlendirilip, Türkiye Türkçesi ile karşılaştırılması yapıldı. Dördüncü bölümde; temel cümleye göre yan cümlenin durumu ve yan cümlelerin ögeleri incelendi. Beşinci bölümde; örnek metinlerde geçen yan cümlelerin öge dizilişleri gösterildi. Çalışmamızda elde ettiğimiz bulgular sonuç bölümünde örnekleriyle birlikte belirtildi. Tezin sonuna, çalışmada esas aldığımız metinlerin çeviri yazılı şekilleri, Türkiye Türkçesine aktarması ve sözlüğü eklendi. Çalışma süresince faydalanılan eserler kaynakça hâlinde sunuldu.

In this study, we examined the subject of the subordinate clause in Kazakh Turkish on a corpus selected from contemporary Kazakh literature. By comparing the sentences we examined with Turkish, we tried to reveal the common and different aspects of the subordinate clauses in Kazakh Turkish and Turkish. The study consists of five chapters. The introduction includes general information about language, Kazakh Turkish and Turkish and comparative linguistics and grammar studies. The first chapter focuses on syntax studies and classifications in Turkish and Kazakh Turkish and their perspectives and methods on syntax. The similarities and differences in terms of syntax of Turkish and Kazakh Turkish were tried to be revealed. The second chapter includes information about subordinate clause definitions, subordinate clause studies and subordinate clause classifications based on grammar studies in Turkey and Kazakhstan. This chapter also explains the theory of the subordinate clause based on the texts we take as basis. In the third chapter, the subordinate clauses determined in the texts were examined in terms of their structures and compared with Turkish. In the fourth chapter, subordinate clauses and elements of subordinate clauses were examined compared to main clause. The fifth chapter contains the elements of the subordinate clauses in the sample texts. The findings we obtained in our study were shown in the results chapter with examples. Translated forms of the texts that we took as basis in the study, their Turkish translations and the dictionary were added to the end of the study. The works employed in the study were presented as bibliography.