İşyerlerindeki dini nitelik taşıyan sembollerin kişilerin tutum ve davranışlarına etkisi

Abstract

Dinin amaç ve hedeflerinin doğru olarak anlaşılması, insan tabiatının iyi bilinmesiyle yakından ilişkilidir. İnsan tabiatının iyi bilinebilmesi için de psikoloji ilminin verilerine gerek duyulmaktadır. Bilindiği üzere din psikolojisi, insanın ruhî yaşayış ve davranışları içersinde dinî nitelik taşıyan her belirtryi inceleme konusu yapar, işyerlerinde ve ticarethanelerde bulundurulan, dine ait olduğu toplumca kabul görmüş semboller de bu belirtinin birer örneğidir. Bu noktadan hareketle kişilerin dindarlık derecelerinin göstergesi olarak gördüğümüz dinî inanç ve tutumların şekillenmesinde, dinî nitelik taşıyan sembollerin kişilerdeki algılama farklılıklarına ne yönde etki ettiğim araştırıp, psikolojik açıdan tahlil etmek araştırmamızın asıl amacım oluşturmaktadır. Çalışmamız kapsam olarak, bir saha araştırması temeline oturtulmuştur. Bu bağlamda belirlenen ömeklem ise, İstanbul - Kadıköy bölgesidir. Araştırmamızda gözetilen yöntem, ömeklem dahilinde seçilen bireylere konumuza ilişkin sorulardan oluşturularak hazırlanan anketlerin uygulatılması ve sonrasında yine bu kişilerle yapılan mülakatlarla gerçekleştirilmiştir. Ömeklernimizde olan bu kişilerin belli bir kısmının işyeri ve ticarethane sahibi olmasına da ayrıca dikkat edilmiştir. Yine yapılan bu araştırmada göz önünde bulundurulan toplum kesiti, 20-50 yaş arası kadın ve erkeklerden oluşan ve belirli bir gelir ve kültür seviyesi gözetilmeyen kimselerden oluşmaktadır. Ömeklem bölgemizden elde edilen verilerden; işyerlerindeki dinî nitelik taşıyan sembollerin toplum tararından nasıl algılandığı ve bu sembollerin, toplum kültür örgüsü içersindeki yeri araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar itibarı ile varlıklarını bir değer olarak sürdüren söz konusu sembollerin kişiler tararından algılanmasının sadece bir alışkanlık gereği olduğunu, tamamıyla gelenek ve örfe dayandığım açıkça söyleyebiliriz. Daha net bir ifadeyle belirtmek gerekirse, kişilerin işyerlerinde bulundurulan dinî sembollere karşı aldıkları tavrın; bu sembollerin anlamım bilmeden, onları araştırma gereği duymadan şekillendiği, dahası bireylerin gözü kapalı bir şekilde bu sembollere inanıp bağlandıkları ve bu yönde tutum geliştirdikleri söylenebilir. xn

To perceive the aims and the ambitions of the religion correctly is deeply connected with acquiring the human nature rightly. In order to gain this acquisition is needed the data of psychology. Religion psychology, a sub-branch of psychology, makes a study of every aspect bearing religious quality in human beings'spiritual livings and behaviours. The symbols hanged on shops and stores which are considered by the whole nation as of religion are the examples of these aspects. The main aim of the research, taking those aspects as the starting point, is to search and analyze on psychological perspective the effects of the symbols bearing religious quality on the individuals' percepting differences at the formation of the religious beliefs and attitudes assumed as indicators of individuals' religiousness. The study's content has been established on an area investigation. The pilot region pointed accordingly is Istaribul-Kadikoy region. The style used at the research is to apply questionaires containing questions related to the subject to the individuals chosen from the pilot region, and later on to interview with those individuals. A special care is paid to choose a part of those individuals of the special group from store and shop owners. Again, the age section of the part of society participated in the research is between 20-50 years old men and women of no particular economic or culturel class. According to the data gained from the pilot region it is revealed that the symbols bearing religious qualities are accurately known by the society. Those symbols continue to exist as a particular value in the social culture. At the same time it can be clearly said that the value mentioned is only habitual, its sources leaning back to traditions. More accurately, to conclude that individuals believe in the religious symbols at stores and shops neither knowing their meanings nor feeling any need to seek knowledge about them could be say. xra