Türkiye`de sürdürülebilir turizm için makro plan model önerisi

Abstract

Bu araştırma, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler açısından büyük bir ekonomik kaynak olan turizm sektörünün, 1987 yılında yayınlanan Bruntland Raporu olarak da anılan, Ortak Geleceğimiz adlı raporda tanımlanan, Sürdürülebilir Kalkınma kavramından hareketle geliştirilen Sürdürülebilir Turizm kavramı doğrultusunda, Türkiye'de Sürdürülebilir Turizm için makro planlama modeli önerisi getirmeyi amaçlamaktadır. Turizmin çevre üzerinde yarattığı olumsuz etkilerden kurtularak, kendine ana kaynak olan çevresel değerlerin en az kayıpla yarınlara ulaştırılmasını hedefleyen sürdürülebilir turizm kavramını temel alan çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; turizm, turist kavramlarından ve turizmin çevre ile ilişkisinden bahsedilmektedir. İkinci bölümde, sürdürülebilir kalkınma kavramının gelişimi ile sürdürülebilir turizm kavramının ortaya çıkışı incelenmektedir. Üçüncü bölümde; genel planlama kavramına açıklık getirildikten sonra, turizm planlaması ve Türkiye'de turizm planlaması uygulamaları aktarılmaktadır. Dördüncü bölümde; Türkiye'de turizm planlamasını oluşturan kamu kurumlarının sürdürülebilir turizm kavramına bakışları ve bu yönde yaptıkları çalışmalar ortaya konulmaktadır. Beşinci ve son bölümde ise sürdürülebilir turizm için önerilen planlama modeli yer almaktadır. Çalışma; bu alanda yapılan yurt içi ve yurt dışı araştırmaların incelenmesi, Türk Kalkınma Planlarının hazırlanması ve niteliklerinin ortaya konularak modelin oluşturulması için literatür taraması yöntemiyle oluşturulmaya çalışılmıştır. Ayrıca yapılan literatür taraması sonucunda elde edilen bilgiler doğrultusunda, Türk Kalkınma Planlarına yön veren Turizm Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı turizm uzmanları ile yapılan görüşmeler ışığında elde edilen bilgiler ile çalışma desteklenmiştir.

Key words: Sustainable tourism, Sustainale development, Tourism, Tourist, Tourism planning, Turkish Development Plans.This study, with the help of Brutland report published in 1987 and called as `Our common future` where sustainable tourism development concept is developed with sustainable tourism concept aims to offer macro planning model on tourism sector which is a great resource in terms of developing countries such as Turkey, The study consists of five chapters, getting rid of the negative environmental effects of the tourism, and focusing on sustainable tourism concept and aiming to reach the future with the minimum loss of environmental values. In the first chapter, tourism and tourist concepts and relations of tourism-environment have been mentioned. In the second chapter, existence of sustainable development concept and sustainable tourism concept have been examined. In the third chapter, after general planning concept is clarified, tourism planing and tourism planning applications are explained. In the fourth chapter, views of public institutions on sustainable tourism concept that form tourism planning in Turkey and their studies on this subject are mentioned. In the fifth and last chapter, planning model offer on sustainable tourism in Turkey has been taken part in. While preparing this study, national and international studies work examined, literature surveys were used to prepare Turkish Development Plans and to form qualifications of the model. This study has been supported with the knowledge which has been gained after the literature survey; besides interviews with tourism experts in State Planning Organization and Ministry of Tourism who direct the Turkish development Plans.