Eğitim ve toplumsal cinsiyet: Okul öncesi dönemde cinsiyete dayalı toplumsal rollerin öğrenilmesi

Abstract

ÖZET Değişen sosyal yapı içersinde kadın ve erkek rolleri günümüzde farklı bir şekil almıştır. 1930'la rın eve kapalı kadını günümüzde aktif, iş hayatında etkili, erkek ile aynı haklara sahip ve eşit durumda karşımıza çıkmaktadır. Sosyalleşmenin en yoğun yaşandığı, ilk temellerinin atıldığı kurum okul öncesidir. Bu kurumda çocuk, toplumsal cinsiyete dayalı sosyalleşme sürecine girer ve toplumsal cinsiyet rollerini öğrenir. Sosyalleşme sırasında çevre, aile, okul, arkadaş grubu, televizyon gibi faktörlerin etkileri oldukça önemlidir. Toplumsal kalıp yargıların oluşumu sırasında kız ve erkeğin üzerinde saydığımız etkenlerin yoğun ve baskı altında yaşanması kız ve erkeklerde farklı davranış özelliklerinin ortaya konmasına neden olabilmektedir. Erken yaşlarda kadın ve erkeğe ait özellikler okul öncesi dönemde oyunlarla, çeşitli hikayelerle çocuklara anlatılmalı böylece ileriki yaşlarda yaşanacak rol karmaşasına engel olunacak ve kızlar ile erkeklerin düşüncelerinden erken yaşlarda cinsiyetçilik kavramı ortadan kalkmış olacaktır. Bu araştırmada, okul öncesi kızlar ve erkeklerin cinsiyet rol özellikleri, sosyalleşmeleri ve eğitimin süreçleri incelenmiştir. Toplamı 46 olan 23 kız ve 23 erkek öğrenci ile 1 erkek ve 2 kadın öğretmen üzerinde çalışmalar yapılmıştır. Araştırmanın birinci bölümünde; okul öncesi dönemde toplumsal cinsiyetin sosyalleşme süreci incelenmiştir. Bu inceleme şu başlıklar altında yapılmıştır: Toplumsal cinsiyete dayalı rol gelişimi, toplumsal cinsiyet kimliğinin oluşumu, toplumsal cinsiyete dayalı sosyalleşme, okul öncesi dönemde cinsiyet farklılıkları ve birinci bölümün son kısmında, problem cümlesi, alt problemler, sayıltılar, sınırlılıklar, tanımlar ve araştırmanın önemi üzerinde durulmuştur. ikinci bölümde, ilgili araştırmalar bulunarak geniş bir alan çalışması yapılmıştır. Üçüncü bölümde, araştırmanın yöntemi dördüncü bölümde, bulgular ve yorumlara yer verilmiştir. Gözlem notları ve öğretmenlerle yapılan görüşmeler göz önünde bulundurularak bulgular analitik genellemeler şeklinde verilmiştir. Beşinci bölümde, VIaraştırmanın bulgularına dayalı varılan sonuçlar ve bu sonuçlardan oluşturulan önerilere yer verilmiştir. Anahtar Sözcükler : Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Toplumsal Cinsiyet Kalıp Yargılan, Toplumsal Cinsiyet Kimliği. VII

SUMMARY The general educational approach is that education is a mean of device which develops and supports the physical and mental awareness of mankind. For many centuries education has been the most important tool that defines the effective role of the men in the society. The need of education is shaped unconsciously and it is also a part of the vivid society which socializes and frames its own rules within the time. It is known that we live in a society which is framed beyond our wills and demands where we have to live with lots of people whose pecularities do not have any similarities with ours. The main goal of the education system is to constitute educational policies that are relevant to the society. Surrounded with these policies the pre-school education concept was put into daylight and aimed to arrange the life style of the individual who enters into a new, unknown adventure. The main aim of these schools were to accomplish the deficincies and help the families but not take their actual place in life. In this research the gender properties, socialization and the gender relevant choices of pre-school students are being studied. An amount of 46 students 23 girls and 23 boys, 1 man and 2 women teachers are being taken under research in this case study. At the first part of the research, the gender socialization process of the pre-school students are being examined. These study is given under these titles; gender based role development, the formation of gender identity, gender socialization, the importance of gender differences. At the second part the wide range research at both Turkish and English literature is given. In the third part, the method of the case study is given within a large scale. At the fourth part, the findings and commentaries are given, while applying the study at the Foundation of Sakarya University College many observation notes and critics are being taken during the research process and the results and proposals are given in details at the fifth part of the study. Key Words : Gender, Gender roles, Gender stereotypes, Gender Identitiy. VIII