Başbakanlık Osmanlı Arşivi Sadaret belgelerinde Milli Mücadele (5 Kasım 1918-17 Şubat 1919)

Abstract

ÖZET Avrupa büyük devletlerinin emperyalist ve sömürgeci amaçlarla başlatmış oldukları [. Dünya Savaşı'na Almanya ve Avusturya-Macaristan'ın yanında giren Osmanlı Devleti, savaştan bağlaşıklarıyla birlikte yenik olarak çıkmıştı. Savaş sonunda imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması ile Osmanlılar hiçbir yerde toprağının işgal edilmeyeceği ve o tarihteki ileri hatlarının da mütareke sının olarak benimseneceği umudundaydılar. Fakat mütarekenin daha mürekkebi kurumadan işgallerin başlaması, İstanbul'a İngiliz ve Fransız gemileriyle Yunan gemilerinin de gelmesi büyük bir hayal kırıklığına neden olmuştu. Bu olay üzerine Bahriye Nazırı Rauf Bey, Amiral Caltrope'a Yunan gemilerinin girmemesi konusunda verdiği sözü hatırlatmış fakat `Ülkemin çıkarları benim namusumdan önce gelir` cevabını almıştı. Ancak Türk Milli Mücadelesi sadece askeri cepheyi içermiyordu. Bunun politik, sosyal ve ekonomik cepheleri de vardı. Osmflpli Tfeylffij peş peşe girdiği savaşlarda insan gücü ve iktisadi kaynaklarının hemen hemen tamamını yitirmişti. Geleneksel Osmanlı toprak düzeni ise, Osmanlının son dönemlerinden itibaren iyice bozulmuş, büyük haksızlıklar ve dengesizlikler zuhur etmişti. Toprak mülkiyetini düzenleyen sistem karmakarışık hale gelmiş ve neticede Müslümanlar değil vergilerini ödemek karınlarını dahi doyuramaz duruma gelmişlerdi. Bu arada zaten sanayi ve ticareti tekelinde barındıran azınlıklar, mütarekeden sonra büyük devletlerin kışkırtmalarıyla taşkınlıklarını arttırmışlar ve kendilerini bulundukları toprakların hakimi olarak görmeye başlamışlardı. Mütareke mucibince askerlerin de terhis edilmesi ülkedeki huzuru ve asayişi iyice bozmuştu. Artık Müslümanlar kendi başlarının çaresine bakmak zorundaydılar. Çünkü onları koruyabilecek hiçbir güç kalmamıştı. Bütün bu sıkıntıların yanı sıra siyasi durumda meydana gelen gelişmeler, Hürriyet ve İtilaf ile İttihat ve Terakki arasındaki çekişmeler, mütarekeden sonra bir İttihatçı avının başlaması ve bu siyasi değişiklerin idari değişiklikleri de beraberinde getirmesi kayıpları daha da arttırmıştı. IV

SUMMARY NATIONAL STRUGGLE IN THE DOCUMENTS OF SUBLIME PORTE IN THE PRIME MINISTRY OTTOMAN ARCHIVES Key Words: The Armistace of Mondros, Commitee of Union and Progress, Liberal Union Party, Practices of Armistace Entering the First World War initiated by European Great Powers for their imperialistic and colonial istic aims alongside with Germany and Austria-Hungaripns, The Ottomans came out the War as defeated with her allies. With the armistace agreement signed after the war, the Ottomans hope that nowhere of their lands are occupied and the presence front lines would be accepted as the armistace border. But soon after the armistace, the occupations and the arrivial of English, French and Greek ships into Istanbul came into being and it led to a great disappointment. Upon this event, Ministry of Marine Rauf Bey, reminded Admiral Caltrope that he was given word which the greek ships would not pass but got the answer that `self-interests of my country are more important than my honour` However, Turkish National Struggle had not included only military front. It had also political, social and economical fronts. Ottoman Empire had lost almost all her man power and economical resources. Traditional Ottoman Land Order also became corrupted with the last period of Ottomans and great unfairnesses and imbalances came into existance.The system which orginized the land ownership became in utter confusion. As a result, left a side paying taxes, muslims did not eat their's fill. Meanwhile, having the monopoly market over industry and trade, the minorities increased their vigorious activities and began to see themselves the possessors of the place where they live. Because of the armistace, Turkish soldiers were also discharged, so it humiliated confort and peace in the country. Muslims had to take care of their own affairs themselves. Because, there was no any authority which could protect them. Besides all these difficulties, the developments in the political arena, quarrels between the Liberal Union Party and Committee of Union and Progress, beginning of a Unionist hunting after the armistace and also the coming of political changes along with administrative changes led to inevitable losses. V