16. ve 17. yüzyıllarda Osmanlı hakimiyetinde manastır

Abstract

Balkanlar Osmanlı Devleti için her daim önemli bir bölge olmuştur. Kuruluş devrinden itibaren sistemli ve kapsamlı bir yerleşime tabi tutulan bölgede Osmanlı idaresi ile meydana gelen değişimin ortaya konması bu manada önemli bir gerekliliktir.Bu çalışma ağırlıklı olarak arşiv vesikaları kullanılarak Osmanlı Balkan hâkimiyetinin bir sonucu olan fiziki unsurlar ile birlikte Osmanlı şehirciliği bağlamında Makedonya'nın Manastır şehrinde ortaya konan Türk-İslam yerleşik düzeninin ortaya konması amacı ile kaleme alınmıştır.16. ve 17. yüzyıllarda Balkanlar büyük ölçüde fethedilmiş ve artık Osmanlı şehirciliği bir karakter olarak bölgeye hâkim olmuştur. Bu çalışma bahsi geçen şehir karakterinin özellikle Manastır şehri özelindeki tezahürünü bu dönemdeki haliyle ortaya koyarken, diğer yandan da bazı nüfus verileri ile birlikte Osmanlı idaresinin bölgede zorlama yolu ile İslamlaştırma çabasına girdiği tezini de çürütmeyi amaçlamaktadır.Çalışmanın kapsamı yukarıda bahsedilen yüzyıllar arasındaki şehrin durumu ile sınırlı iken, elde edilen veriler söz konusu olduğunda bu dönem 1400'lerin ortalarından 1600'lerin ortalarına kadar ki süreyi kapsar hale gelmiştir. Ayrıca çalışmanın kullanılan kaynaklar noktasında aldığı şekil, günlük hayata dair sübjektif verilerden oluşmaktan öte daha çok tahrir kaynaklarının izin verdiği ölçüde istatistikî bir döküm şeklindedir. Yer isimleri, iktisadi veriler ve tablolar ile bazı nüfus grafikleri bu istatistikî dökümün bir sonucudur.Elde edilen veriler ışığında çözüme kavuşması amaçlanan problematikler şunlardır?1-Osmanlı idaresi, Makedonya ve Manastır bölgesine ne zaman ve ne şekilde yerleşmiştir?2-Şehrin fethi sonrasında meydana gelen fiziki değişim ve halkının sosyal yapısında meydana gelen değişim ne şekilde gerçekleşmiştir?3-Osmanlı klasik döneminde Manastır merkezi ve taşrasında iktisadi hayat ne şekilde gelişmiştir?Çalışma sonunda Osmanlı idaresinin bölgeye gelişi ve şehrin fethinin şeklinin yerel ve Osmanlı kaynakları karşılaştırıldığında ciddi farklılıklara sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Fetih sonrasında zamanla artan Müslüman nüfusun yanında 16. yüzyıldan itibaren şehre gelen Yahudilerin oluşturduğu denge bölgedeki Osmanlı hâkimiyetinin sona erişine kadar devam etmiştir. Ayrıca iktisadi yaşamın temelini tarımın oluşturduğu net bir şekilde görülmekle birlikte ürünlerin çeşitliliği şehrin akarsu ve fiziki özelliklerinin parçalı bir yapı gösterdiğine işaret etmektedir.

The Balkans was always an important area for The Ottoman Empire. Period from institutions subject to Ottoman?s Systematic and comprehensive settlement in the region and be put in the middle of the changes in this sense is an important requirement.This study using the certificate's domination of the Ottoman Balkan state of Macedonia in the Bitola aims to reveal. In the 16. and 17. centuries, now, largely conquered the Balkans of Ottoman urbanism as a character came to dominate the region. This study lays out the concept when the Ottoman Urbanism, also forced the region to show that the updates are Muslims.Limit of the study on average with 1400 - 1600s. In addition, the study used the resources at the point of take, daily life consists of more than about the more subjective data, permits to the extent of tahrir resources as a breakdown in statistical. Place names, and tables of economic data and some population graphs is a result of this statistical breakdown.Find answers to these questions is study:1.When and how Ottoman administration have settled in Macedonia and Bitola region?2.Occurring after the conquest how of the city's physical change and the changes in the ethnic composition of the people was realized?3.In the classical period, central and provincial of Manastır, How the Ottoman economic life to have developed?At the end of the work Turkish and local resources relevant is understood to have serious differences. After the conquest, Muslim population increased by 16 times century, Jews from the city creates balance in the region from Ottoman domination continued until the end of the access. In addition, the basis of the economic life of agricultural products creates clearly seen in the variety of the city's rivers and physical properties that are indicative of a fragmented structure.