Hermeneutik metodoloji; `2001: A space odyssey` filmi üzerine hermeneutik bir inceleme

Abstract

Hermeneutik, metodolojik bir problemden doğmuştur. Bu problem aynı zamanda anlama ve yorumlama sürecini içerir. Hermeneutik bu sürecin içerisinde ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla hermeneutiğin doğuşu Antik Yunan dönemine kadar götürülebilir. Hermeneutik en genel tanımıyla yorum bilimdir. İnsanın anlamaya yönelik gereksinimi aynı zamanda yorumlama ediminin doğmasının sebeplerindendir. Herhangi bir dilden söz edilebiliyorsa aynı zamanda anlamadan ve yorumlamadan söz ediliyor demektir.Hermeneutiğin dil ve anlam ile olan ilişkisi, sanat ile olan ilişkisinde de görülmektedir. Sanatın hermeneutik ile olan ilişkisi benzerliğinin yanında işleyişleri üzerinden de kendini gösterir. Bu çalışmada `hermeneutiğin neliği` meselesinden sonra sanatın hermeneutik ile olan ilişkisi analiz edilmiştir. Sanat ve hermeneutiğin işleyiş biçimleri ve sınırları incelenmiş, sinema sanatının hermeneutik incelemesine doğru bir temel oluşturulmuştur.Bu tezin konusu olan hermeneutik metodoloji bir sinema filminin yorumlanmasında kullanılmıştır. Uygulama nesnesi olan `2001: A Space Odyssey` adlı film, Ricoeur'un hermeneutik metodolojisi kapsamında incelenmiştir. Ayrıca film hermeneutiğinden söz etmenin imkânları, sanatın ve sinemanın kapsamında denenmiştir. Buna ek olarak, hermeneutiğin, sanatın ve sinemanın kavramsal olarak inşa edilmesinin aşamaları birbirleriyle ilişkilendirilmiştir. Bu ilişkilendirme sonucu bu üç kavramın birbirleriyle olan benzerlikleri konusunda teorik bir yaklaşım inşa edilmiştir.Sonuç olarak hermeneutik metodoloji kullanılarak bir sinema filmi incelenmiş ve bunun uygulanabilirliği sınanmıştır. Ayrıca bu uygulamanın, film hermeneutiği konusunda ortaya koyacağı önermelerin ışığında, `2001: A Space Odyssey` filminin bizatihi hermeneutik bir film olduğu iddiası kanıtlanmaya çalışılacaktır.

Hermeneutics, was born from a methodological problem. This methodological problem also includes the process of understanding and interpreting. Hermeneutics has emerged in this process. Hence the birth of hermeneutics could be dated back to Ancient Greek era. Hermeneutics, in general terms is the science of understanding. Man's need of understanding is the main reason of the birth of interpretation at the same time. If any language is being mentioned, it means that at the same time understanding and interpretation is mentioned. Hermeneutics relationship with language and meaning, can also be seen in its relationship with art. The relationship of art with hermeneutics is manifested not only by its similarity but also by its functionality. In this study, the relationship between art and hermeneutics has analysed after the issue/question of `what is hermeneutics`. The forms, functions and boundaries of art and hermeneutics is examined, and with this a basis towards hermeneutic examination of cinema art has been built. Hermeneutic methodology which is the main topic of this thesis is used on interpretation of a movie. The movie/film `2001: A Space Odyssey`, as the application object, was examined within Ricoeur's hermeneutic methodology. Also talking about the possibilities of movie hermeneutics, has been tried in the scope of cinema and art. In addition to this, the conceptual construction processes of hermeneutics, art and cinema has associated with each other. As a result of this association, a theoretical approach about the similarities of these three concepts has built. As a result, a cinema film was examined using the hermeneutical methodology and its applicability was tested. In addition, this application will try to prove that the movie `2001: A Space Odyssey` is a hermeneutic film, in the light of the suggestions that the film hermeneutics would reveal.