Zihinsel engelli öğrencilere renk ve şekil kavramlarının açık anlatım ve basamaklandırılmış yöntemle sunulmasının etkililiği

Abstract

ÖZET Bu araştırmada, renk (kırmızı, sarı) ve şekil (daire, üçgen) kavramlarında eşleme ön koşul davranışlarını yerine getiren zihinsel engelli öğrencilere, `Açık Anlatım Yöntemiyle Sunulan Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyali` ve `Basamaklandırılmış Yöntemle Sunulan Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyali`yle yapılan üçer oturumluk öğretimin, renk ve şekil kavramlarıyla ilgili alt amaçların gerçekleştirilmesine yol açıp açmadığı ve hangisinin daha etkili olduğunu belirlenmek amaçlanmaktadır. Araştırmanın deseni, tek denekli deneysel desenlerden `dönüşümlü sağaltımlar deseni`dir. Araştırmanın deneklerini, 1998-1999 öğretim yılında Çağdaş Eğitim Uygulama Okulu ve Mesleki Eğitim Merkezi'nde Özbakım I ve Özbakım II sınıflarına devam eden, eşleme ön koşul davranışlarını yerine getiren 4 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanabilmesi için, zihinsel engelli öğrencilerin kırmızı, sarı, daire ve üçgen kavramlarındaki düzeylerini belirlemek amacıyla Kavram Ölçü Araçları geliştirilmiş ve her kavramın öğretimi öncesi ve sonrasında olmak üzere üçer kez uygulanmıştır. Öğrencilerin açık anlatım yöntemiyle öğretimi yapılacak kavramlardaki düzeylerini belirlemede de aynı Kavram Ölçü Araçları kullanılmıştır. Ayrıca, öğrencilerin Basamaklandırılmış Yöntemle öğretimi yapılacak kavramlarda düzeylerini belirlemek amacıyla, Basamaklandırılmış Yönteme Göre Kavram Ölçü Araçları geliştirilmiş ve ele alınan kavramın öğretimi öncesinde bir kez uygulanmıştır.in Araştırmanın verileri grafiklerle gösterilmiş ve grafikler niteliksel olarak yorumlanmıştır. Araştırma bulguları, `Açık Anlatım Yöntemiyle Sunulan Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyali` ile yapılan üçer oturumluk öğretiminin, `Basamaklandırılmış Yöntemle Sunulan Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyali` ile yapılan üçer oturumluk öğretimden daha fazla alt amacın gerçekleşmesine ve bazı öğrencilerde kavramların kazanılmasına yol açtığı için daha etkili olduğu bulunmuştur.

IV SUMMARY The purpose of this study was to determine the effectiveness of `Individualized Instructional Material Presented by Open Teaching` and `Individualized Instructional Material Presented by Interactive Unit` in acquisition of color (red, yellow) and shape (circle, triangle) concepts to students with mental retardation. Alternating treatment design, which is one of the single subject designs, is using as a research design. A total of 4 students, who where from school of Cagdas Egitim- Uygulama attending to self-care I and self-care II during 1998-1999 education year who can have the pre-requisite behavior. To collect the research data, in order to determine the levels of mentally retarded students on red, yellow, circle and triangle concepts, ` Concept Criterion Referenced Tests` were developed. In order to determine the levels of students in the concepts taught by interactive unit, ` Concept Criterion Referenced Tests ` that were design according to interactive unit and applied once before the instruction of the concept. Data of the study were given in graphs and graphs were qualitatively interpreted.Results of the study indicated that three at a time sessions done by `Individualized Instructional Material Presented by Open Teaching` was more effective than `Individualized Instructional Material Presented by Interactive Unit` as it causes to acquire the concepts.