Okul öncesi dönem çocuklarının öz düzenleme becerileri ile ebeveyn öz yeterlik ve öfke düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma okul öncesi eğitimine devam eden 48 ay ve üzeri çocukların annelerinin öz yeterlik ve öfke düzeylerinin çocuklarının öz düzenleme becerileri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda araştırmanın evrenini 2017-2018 öğretim yılında Ankara ili Etimesgut ilçesindeki anaokullarına devam eden çocukların ve velilerin tamamı oluşturmaktadır. Araştırmada basit rastlantısal örnekleme yoluyla örnekleme büyüklüğü seçilmiş ve 250 kişi çocuk ile çalışılmasına karar verilmiştir. Araştırmada çocuklara ilişkin verileri elde etmek amacıyla `Çocuk Bilgi Formu`, öz düzenleme becerilerini ölçmek amacıyla `Öz Düzenleme Becerileri Ölçeği` kullanılmıştır. Ebeveynlerin verilerini elde etmek amacıyla `Ebeveyn Bilgi Formu`, öz yeterliklerini ölçmek için `Ebeveyn Öz Yeterlik Ölçeği` öfke düzeylerini ölçmek için ise `Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği` kullanılmıştır. Ebeveyn ve çocuğa ait ölçek bir arada veri seti oluşturularak veriler SPSS programına girilmiş ve bu şekilde analiz edilmiştir. Yapılan istatistik sonucunda anlamlılık düzeyi 0,05 olarak seçilmiştir. Araştırmada kullanılan ölçeklerin geçerlik güvenirlik çalışmalarına bakılmış yapılan analiz sonucunda `Ebeveyn Öz Yeterlik Ölçeği`nin, `Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği`nin ve `Öz Düzenleme Becerileri Ölçeği`nin geçerlik ve güvenirlik sonuçlarının yeterli düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucuna göre çocukların öz düzenleme becerileri ile cinsiyetleri, yaşları, doğum sıraları arasında anlamlı fark bulunurken kardeş sayıları ile anlamlı bir fark bulunamamıştır. Çocukların öz düzenlemeleriyle ebeveynlerin; meslek türleri arasında anlamlı bir fark bulunurken yaşları ve öğrenim durumları anlamlı bir fark bulunamamıştır. Ebeveynlerin öfke düzeyleriyle cinsiyet ve meslek türleri arasında anlamlı bir fark bulunurken yaş, aile türleri ve öğrenim durumları anlamlı bir fark bulunamamıştır. Ebeveynlerin öz yeterlik düzeyleriyle cinsiyet, meslek türleri arasında anlamlı bir fark bulunurken yaş, aile türleri ve öğrenim durumları anlamlı bir fark bulunamamıştır. Araştırmada ayrıca çocukların öz düzenleme becerileri ile ebeveynlerin öz yeterlik düzeyleri arasında çok düşük düzeyde negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Çocukların öz düzenleme becerileri ile ebeveynlerin öfke düzeyleri arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ebeveynlerin öz yeterlik ve ebeveynlerin öfke düzeyleri arasında çok düşük düzeyde pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

The present study was conducted to investigate the relationship between the self-regulation levels of preschool children aged 48 months and over, and their mothers' self-efficacy and anger levels. In this respect, the population of the study was composed of all of the preschool children attending the kindergartens in the Etimesgut district of Ankara during the 2017-2018 academic year and their parents. The study adopted the simple random sampling method and 250 children were decided to be included in this study. In the present study, the `Children Information Form` was used to collect the background information of children and the `Self-Regulation Skills Scale` was used to measure self-regulation skills. Similarly, in order to collect background information of the parents `Parent Information Form` was used, the `Parent Self-Efficacy Scale` was used to measure parents' self-efficacy levels, and `Trait Anger and Anger Expression Scale` was used to measure their anger levels. The data collected from the parent and children scales were combined and entered into SPSS, and the data were analyzed together. As a result of the statistical process, the significance threshold was set as 0.05. The reliability and validity analyses of the scales were examined and as a result of the analyses, the validity and reliability of the `Self-Regulation Skills Scale`, `Parent Self-Efficacy Scale`, and `Trait Anger and Anger Expression Scale` were found as sufficient. The study revealed statistically significant results between the children's self-regulation and their gender, age, and birth order; however, no statistically significant difference was found between the self-regulation skills and the number of the siblings. The analyses revealed statistically significant differences between parents' self-regulation levels and their occupation type, marital status, and family type; however, no statistically significant differences were found between their self-regulation levels and their age and educational background. The results revealed statistically significant differences between parents' anger level and their gender, occupation type, and marital status, while no statistically significant difference was found between their anger levels and age, family type, and educational background. A statistically significant difference was found between parents' self-efficacy level and their occupation type, while no statistically significant difference was found between their self-efficacy and gender, age, family type, marital status, and educational background. Additionally, the results of the study revealed a low level of negative significant relationship between children's self-regulation levels and parents' self-efficacy levels. The results revealed no statistically significant relationship between children's self-regulation skills, and parents' anger levels. Finally, a low level of positive significant relationship between parents' self-efficacy levels and their anger levels was found.