Covid-19 salgını sürecinde öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıklarının belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik düzeylerine göre incelenmesi

Abstract

Amaç: COVID-19 salgın sürecinde öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık düzeyinin belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik düzeylerine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini incelenmesi amaçlanmaktadır.Yöntem: Araştırmada psikolojik dayanıklılık ile belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik düzeyinin ilişki durumunun varlığını ve ölçüsünü belirlemek amaçlandığı için, genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırma 2020-2021 Eğitim/Öğretim yılı içinde Erzurum ili merkez Aziziye, Palandöken ve Yakutiye ilçelerinde resmi ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapmakta olan 400 öğretmenden oluşmaktadır. Katılımcıların demografik bilgilerini tespit etmek için 'Kişisel Bilgi Formu', psikolojik dayanıklılık düzeylerini tespit etmek için 'Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği III-R', belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerini tespit etmek için 'Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği' ve bilişsel esneklik düzeylerini tespit etmek için 'Bilişsel Esneklik Envanteri' kullanılmıştır. Verilerin analizinde, analizinde Sosyal Bilimciler için İstatistik Programı kullanılarak nicel analiz yöntemlerinden yararlanılmıştır.Bulgular: Psikolojik dayanıklılık üzerinde belirsizliğe tahammülsüzlüğün negatif ve bilişsel esnekliğin ise pozitif yönlü etkiye sahip olduğu gözlenmiştir. Araştırma sonuçları; öğretmenlerin belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik düzeyinin öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıklarını anlamlı düzeyde açıkladığını göstermektedir. Belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik puanlarının öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık düzeyinin toplam varyansının % 27'sini açıkladığı belirlenmiştir. Öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik düzeyleri cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim durumu ve branş değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı belirlenmiştir.Sonuç: Buna göre belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyi arttıkça psikolojik dayanıklılık düzeyi düşmektedir ve bilişsel esneklik düzeyi arttıkça psikolojik dayanıklılık düzeyi de artmaktadır. COVID-19 salgını sürecinde öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıklarını arttırma ve iyileştirmeye yönelik çalışmalarda belirsizliğe tahammül becerisi ve bilişsel esneklik becerisi kazandırmaya yönelik uygulamalar önem kazanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: psikolojik dayanıklılık, belirsizliğe tahammülsüzlük, bilişsel esneklik, COVID-19

Purpose: It is aimed to examine whether the level of psychological resilience of teachers during the COVID-19 epidemic process shows a significant difference according to intolerance of uncertainty and cognitive flexibility levels.Method: Relational screening model, which is one of the general screening models, was used in the research since it was aimed to determine the existence and extent of the relationship status of psychological resilience, intolerance to uncertainty and cognitive flexibility level. The research consists of 400 teachers working in official primary, secondary and high schools in Erzurum province center Aziziye, Palandöken and Yakutiye districts in the 2020-2021 academic year. 'Personal Information Form' to determine the demographic information of the participants, 'Psychological Resilience Scale III-R' to determine the levels of resilience, 'Intolerance to Uncertainty Scale' to determine the levels of intolerance to uncertainty and 'Cognitive Flexibility Inventory' to determine the cognitive flexibility levels used. In the analysis of the data, quantitative analysis methods were used by using the Statistics Program for Social Scientists.Findings: It has been observed that intolerance to uncertainty has a negative effect on psychological resilience, and cognitive flexibility has a positive effect. Research results show that teachers' intolerance to uncertainty and cognitive flexibility levels significantly explain teachers' psychological resilience. It was determined that intolerance to uncertainty and cognitive flexibility scores explained 27% of the total variance of teachers' resilience levels. It was determined that teachers' psychological resilience, intolerance to uncertainty and cognitive flexibility levels did not differ significantly according to gender, marital status, age, education level and branch variables.Result: Accordingly, as the level of intolerance to uncertainty increases, the level of resilience decreases, and as the level of cognitive flexibility increases, the level of resilience also increases. During the COVID-19 epidemic, it was concluded that practices aimed at gaining the ability to tolerate uncertainty and cognitive flexibility skills should gain importance in the studies aimed at increasing and improving the psychological resilience of teachers.Keywords: psychological resilience, intolerance of uncertainty, cognitive flexibility, COVID-19