Ortaöğretimde yapılandırılmış müdahale programı ile kültür aktarımının sosyal değer edinimine etkisi

Abstract

Amaç: Araştırmanın amacı öğrencilerin sosyal değer algılarını çeşitli değişkenler açısından tespit etmek, uygulanan müdahale programıyla değer ediniminde kültür aktarımının etkisini tespit etmektir.Yöntem: Araştırmada karma araştırma yöntemlerinden iç içe gömülü desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmında ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu desen kullanılmış, 31'i deney, 22'si kontrol grubundan oluşan çalışma grubuna çok boyutlu sosyal değerler ölçeği uygulanmış, sonrasında deney grubuna müdahale programı uygulanmış ve yine çalışma grubunun tümüne çok boyutlu sosyal değerler ölçeği tekrar uygulanmıştır. Nicel veriler SPSS 26 programında analiz edilerek betimsel analizler, bağımsız örneklem t testi, bağımlı örneklem t testi, tek yön ANOVA, Man-Withney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında ise durum çalışması deseni kullanılmıştır. Yarı yapıladırılmış gözlem formu ile deney grubunun müdahale programına yönelik görüşleri alınmıştır. Bu verilerin analizinde ise MAXQDA 20 programı kullanılarak içerik analizi yapılmıştır.Bulgular: Çalışma grubunun sosyal değer algılarının bazı alt boyutlarında yaş, mezun olunan okul türü ve yaşanılan yer değişkenleri doğrultusunda anlamlı farklar elde edilmiştir. Deney ve kontrol grubunun sosyal değerlerin bazı boyutlarında ön test son test sonuçları arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Deney grubunun sosyal değerlerin bazı boyutlarında ön test ve son test sonuçları arasında farklılıklar bulunmuştur. Sonuçlar: Uygulanan müdahale programı doğrultusunda kültür aktarımının değer edinimi üzerinde etkili olduğu, müdahale programında uygulanan yöntemlerin ve materyallerin ilgi çekici ve öğretici olduğu, etkinliklerin güdüleyici, kalıcı ve duyuşsal alana hitap edici olduğu sonuçlarına varılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda müdahale programı çeşitli yönlerden faydalı bulunmuş, derslerde bu tarz programların kullanılmasının gerekliliği ortaya konmuştur. Anahtar Kelimeler: kültür aktarımı, değerler eğitimi, müdahale programı, sosyal değerler.

Purpose: The aim of the study is to determine students' perceptions of social value in terms of various variables, and to determine the effect of cultural transfer on value acquisition by the applied intervention program.Method: In the study, nested design which is one of the mixed research methods was used. In the quantitative part of the study, the pretest-posttest matched control group design was used, the multidimensional social values scale was applied to the study group consisting of 31 experimental and 22 control groups, then the intervention program was implemented to the experimental group and the multidimensional social values scale was applied again to the entire study group. The quantitative data were analysed using SPSS 26 program. Descriptive analyses, independent sample t test, dependent sample t test, one-way ANOVA, Man-Whitney U, and Kruskal-Wallis tests were used. Opinions of the experimental group on the intervention program were obtained with a semi-structured observation form. For the analysis of these data, content analysis was performed using the MAXQDA 20 program.Findings: In some sub-dimensions of the social value perceptions of the study group, significant differences were obtained in accordance with the age, type of school graduated, and place of residence. Significant differences were found between the pre-test and post-test results in some dimensions of social values of the experimental and control groups. There were differences between the pre-test and post-test results in some dimensions of social values of the experimental group.Results: In accordance with the applied intervention program, it was concluded that cultural transfer was effective on value acquisition, the methods and materials applied in the intervention program were attractive and instructive, and the activities were motivating, permanent and appealing to the affective field. According to these results, the intervention program was found beneficial in various aspects, and the necessity of using such programs in the lessons was revealed.Keywords: cultural transfer, values education, intervention program, social values.