Kırıkkale halk hekimliğinde ocaklar ve türbeler

Abstract

İlkel dönemlerden itibaren insanın, beden ve ruh sağlığını korumak ya da kaybetmesi durumunda iyileşmek adına sağaltıcı bir yanının olduğuna inanılan kişi ve mekânlara başvurmasıyla birlikte uygulanan yöntem ve teknikler halk hekimliğini meydana getirmiştir. Dolayısıyla hastalıkların sağaltımı ve sağlığın sürdürülmesiyle ilgili olarak birçok ritüel oluşmuş ve yıllarca uygulanmıştır. Çevresel etkenlerin, gelenek, görenek ve tecrübeyle elde edilen bilgilerin birleşimiyle oluşan halk hekimliğinde halkın tutum ve davranışları, inanç ve kültürel yaklaşımları etkili olmuştur. Temelleri yüzyıllar öncesine dayanan halk hekimliği inanış ve uygulamaları yer yer farklı değerlendirmelere tabi tutulsa da ampirik ve majik yönü bulunan bu uygulamalar modern tıbbın da doğmasını sağlamıştır. Geçmişten günümüze halk hekimliği ile ilgili uygulamalar ele alınıp incelendiğinde, bunlardan bir kısmının dinî ve büyüsel nitelikli olduğu bazısının hem büyüsel hem gerçekçi nitelik taşıdığı bazısının da şifalı kabul edilen doğadaki ürünlerle yapılan sağaltma yöntemleri olduğu görülmektedir.Halk hekimliğinin efsun, dua ve doğada bulunan ürünlerle yapılan tedaviler gibi çeşitli tezahürlerine rastlanmaktadır. Bu çalışmada münhasıran Kırıkkale halk hekimliğinin birer alt dalı konumunda olan ocaklar ve türbeler üzerinde araştırma yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Halk hekimliği, sağaltma, sağaltıcı, ocak, türbe.

Since the primitive times, people applied to people and places believed to have a therapeutic aspect in order to protect their physical and mental health or to heal in case of loss of health, and the methods and techniques applied together have created folk medicine. Therefore, many rituals related to the treatment of diseases and the maintenance of health have been formed and practiced for years. People's attitudes and behaviors, beliefs and cultural approaches have been effective in folk medicine, which is formed by the combination of environmental factors, tradition, custom and experience. Although folk medicine beliefs and practices, whose foundations date back centuries, are subject to different evaluations from time to time, these practices with empirical and magical aspects have also led to the birth of modern medicine.When the practices related to folk medicine from the past to the present are discussed and examined, it is seen that some of them are of religious and magical nature, some of them are both magical and realistic, and some are treatment methods made with products found in nature, which are considered medicinal.There are various formations of folk medicine such as enchantment, prayer and treatments made with products found in nature. In this study, especially the hearths and tombs, which are sub-branches of Kırıkkale folk medicine, were researched.Key Words: Folk medicine, treatment, healer, hearth, tomb.