Ögedey Kağan ve dönemi

Abstract

Moğolistan'ın çehresini oluşturan irili ufaklı birçok kabileyle yaklaşık yarım asır süren çetin mücadelesinin sonucunda Cengiz Han, 1206 yılında bu kabileleri Moğol ismi altında birleştirmişti. Sonraki yıllarda Çin'e, Türkistan'a ve İran'a yaptığı büyük seferlerle devletini bir imparatorluk haline getirmiştir. Dünya tarihinde eşine az rastlanır bu fatih, kendinden sonra devletin başına geçmesi için Cuci, Çağatay, Ögedey ve Tuluy adlı dört oğlu arasından Ögedey'i veliahtı olarak tayin etmişti.Cengiz Han'ın 1227'deki ölümünün ardından 1229 yılında toplanan kurultayda Kağan unvanı ile tahta çıkan Ögedey, Moğolların ikinci hükümdarı olmuştu. Ögedey Kağan, babasının fetih politikalarını devam ettirerek Kuzey Çin, Kore, İran ve Rusya'nın fethini tamamlamıştır. Bunların yanında Moğol orduları Avrupa'nın içlerine kadar uzanarak Polonya ve Transilvanya'nın altını üstüne getirmişler, ardından Macaristan ovalarında at koşturmuşlardır. Cengiz Han'ın istila seferleri sonrası Moğollar mağlup edilen ülkenin topraklarından çekilmekteyken, Ögedey döneminde bu istilalar kalıcı olmuş ve Moğollar fethettikleri bölgelere yerleşmeye başlamışlardır. Dışarıda askeri muvaffakiyetler devam ederken içeride de bir takım reform hareketleri gerçekleştirilmiştir. Ögedey ve Kitan veziri Yeh-Lu Ch'u-Ts'ai'nin çabaları sayesinde Moğol İmparatorluğu malî yönden düzenli bir vergi politikasına kavuşmuştur. Bunun yanında ticaretin ve muhaberatın geliştirilmesi amacıyla atlı posta sistemi olan (Yam) kuruldu. 1235 yılına gelindiğinde de Karakurum adlı şehir inşa edilerek devletin merkezi buraya taşındı. Hükümdarlığı döneminde sınırları Kore'den Macaristan'a kadar uzanan imparatorluğu ve aynı zamanda Cengiz hanedanını bir arada tutmayı başaran Ögedey'in iktidar yılları, Moğol tarihinin en parlak dönemlerindendir. Ondan sonra hanedan arası mücadeleler yüzünden tarihin gördüğü en büyük imparatorluk önce kendi arasında parçalara bölünmüş ve yaklaşık yüz yıl içerisinde tarihten silinmiştir.

As a result of the tough struggles that lasted for about half a century with many tribes, large and small, that formed the face of Mongolia, Genghis Khan united these tribes under the name of Mongolia in 1206. In the following years, he made his state an empire with his great expeditions to China, Turkestan and Iran. This conqueror, who is rarely seen in the history of the world, appointed Ögedey as his heir among his four sons, Jochi, Chagatai, Ögedei and Tolui, in order to lead the state after him.After the death of Genghis Khan in 1227, Ögedei, who came to the throne with the title of Kagan in the congress convened in 1229, became the second ruler of the Mongols. Ögedey Kagan continued the conquest policies of his father and completed the conquest of North China, Korea, Iran and Russia. In addition to these, the Mongolian armies reached into the interior of Europe, ravaged Poland and Transylvania, and then rode on the plains of Hungary. While the Mongols were withdrawing from the lands of the defeated country after the invasion campaigns of Genghis Khan, these invasions became permanent during the Ögedei period and the Mongols began to settle in the regions they conquered.While military successes continued abroad, some reform movements were carried out inside. Thanks to the efforts of Ögedei and the Khitan vizier Yeh-Lu Ch'u-Ts'ai, the Mongol Empire had a regular fiscal policy. In addition, a horse-drawn mail system (Yam) was established in order to improve trade and correspondence. In 1235, the city called Karakorum was built and the center of the state was moved here.During his reign, Ögedei, who managed to keep the empire stretching from Korea to Hungary, as well as the Genghis dynasty together, is one of the brightest periods of Mongolian history. After that, due to inter-dynastic struggles, the largest empire that history has ever seen was first divided into parts among itself and disappeared from history in about a hundred years.