Mimari tasarım sürecinde yapı malzemeleri açısından kaynak etkinliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Sanayi Devriminden itibaren başlayan hızlı yapılaşma ve nüfus artışıyla çevresel etkilerin artması ve doğal kaynakların hızla azalması üzerine kaynak etkinliği önemli bir konu haline gelmiştir. Kaynak etkinliği, doğal kaynakların yaşam döngüleri boyunca olumsuz çevresel etkilerinin azaltılarak sürdürülebilir bir şekilde üretilmesi, işlenmesi ve tüketilmesi olarak tanımlanmaktadır. İnşaat sektörünün hammadde, enerji ve su tüketiminde, atıkların oluşumunda büyük bir paya sahip olması, yapıların yaşam döngüleri boyunca çevresel etkilerini arttırmıştır. Yapıların kaynak tüketiminin büyük bir kısmının yapı malzemelerinden kaynaklandığı göz önüne alındığında, yapı malzemelerinin seçimi ve kullanımı kaynak etkinliği açısından önemli bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda mimari tasarım süreci çevresel etkilerin azaltılmasında etkilidir. Bu çalışmanın amacı, mimari tasarım sürecinde yapı malzemelerinin kaynak etkinliğine yönelik mimarların yaklaşımlarını, farkındalıklarını, uyguladıkları tasarım kriterlerini, bu konudaki engeller ve sınırlılıkları belirleyerek değerlendirme yapmaktır. Çalışma kapsamında, öncelikle yapı malzemelerinin kaynak etkinliği ile konusunda literatür taraması yapılarak uygun kriterler oluşturulmuştur. Söz konusu kriterleri içeren bir anket formu oluşturularak alan çalışması yapılmıştır. Anketler SPSS programı ile analiz edilmiş ve tüm parametreler arasındaki ilişkiler istatiksel açıdan değerlendirilmiştir.Çalışmada, mimarların kaynak etkinliğine yönelik aldıkları önlemlerin belirlenmesi ve karşılaşılan engellerin değerlendirmesi sonucunda bu alanda yapılan önerilerin kaynak etkin yapı malzemesi seçimine karşı yol gösterici olması hedeflenmektedir.

Resource efficiency has become a critical issue due to the increased environmental effects and the rapid depletion of natural resources caused by fast build and population growth since the Industrial Revolution. Resource efficiency is defined as the production, processing, and consumption of natural resources sustainably by reducing their negative environmental impacts throughout their life cycle. The fact that the construction sector has a large share in raw material, energy, and water consumption andthe generation of waste has increased the environmental impact of buildings throughout their life cycle. Considering that most of the resource consumption of buildings caused by building materials, the selection and use of building materials play a significant role in terms of resource efficiency. In this context, the architectural design phase is effective in reducing environmental impacts.The study aims to evaluate architects' approaches and awareness, design criteria, obstacles and limitations on the resource efficiency of building materials in the architectural design process. Within the scope of the study, first, the literature on the resource efficiency of building materials was analyzed, and appropriate criteria were developed. A field study was carried out by creating a questionnaire containing these criteria. The questionnaires were analyzed with the SPSS program, and the relevance of all parameters was evaluated statistically.In the study, it is thought that the suggestions made in this scope can guide the resource-efficient building materials selection as a result of the determination of the measures taken by the architects for resource efficiency and the evaluation of the obstacles encountered.