Molla Abdurrahman Veledi'nin hayatı, sanatı ve Mevlida Fağri Alem Muhammed (sa) eserinin incelenmesi ve diğer Kürtçe mevlidler arasındaki yerinin incelenmesi

Abstract

Mevlit geleneği Arap ve Türk toplumlarında olduğu gibi Kürt kültür ve edebiyatında da oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Peygamber (sav) sevgisi farklı edebî türlere konu olsa da halk arasında en yaygın olan tür şüphesiz mevlitlerdir. İslâmî Kürt edebiyatında mevlit yazma geleneği çok eskilere dayanmaktadır ve günümüze kadar farklı kişiler tarafından çok sayıda Kürtçe mevlit yazılmıştır. Bunlardan biri de hemdemimiz olan Molla Abdurrahman'ın yazdığı Mewlûda Faxri Alemê Muhammed (sav)'dir. `Mewluda Faxri Alemê Muhammed (sav)` (Metin- İnceleme) adlı bu çalışmanın amacı, Kürt edebiyatında önemli bir yere sahip olan mevlit türünün bir örneği niteliğindeki bu eseri bilim dünyasına kazandırmaktır. İlk olarak mevlit türüne genel olarak değinilmiş, İslam medeniyetinde ve Kürtlerde mevlit geleneği hakkında bilgi verilmiştir ayrıca Kürt edebiyatında daha önce yazılmış bu türdeki eserler ve yazarları hakkında bilgi verilmiştir. Sonrasında üzerinde çalıştığımız mevlit şairi Molla Abdurrahman'ın hayatı, eğitimi ve yazdığı eserlerden söz edilerek mevlidin muhteva özelliklerinden bahsedilmiş ve metin merkezli inceleme yöntemiyle asıl metne geçilmiştir.

Mullah Abdurrahman's Life, Art And Examining His Work, Mewluda Faxri Alemê Muhammed, And Examining its Place Among Other Kurdish Mevlits. Mevlit tradition has a great importance in Kurdish culture and literature as in the Turkish and Arabian societies. Although love of Prophet (saw) is subject to different literary genres undoubtedly mevlits are the most common genres among people. For Islamic Kurdish literature, the tradition of writing mevlit dates back to old times and until today numerous Kurdish mevlits have been written by different people. One of them is `Mewlûda Faxri Alemê Muhammed` written by Mullah Abdurrahman. Purpose of this study which is named `Mewlûda Faxri Alemê Muhammed `(Text Analysis) is to make a contribution through this work, which has an important role in Kurdish literature, to the world of science. First of all the mevlit genre has been explained in general, information has been given about the mevlit tradition in Islam civilization and Kurds and also information has been given about previously written works and their authors in Kurdish literature. Then, Mullah Abdurrahman's, life, education, works and the contents of mevlit have been explained respectively.