Yeni kurulan büyükşehirlerde kentiçi ulaşım sorunlarına yapısal açıdan bir değerlendirme: Balıkesir örneği

Abstract

Ulaşım konusu kentleşmenin en önemli unsurlarından biridir. Bu bağlamda kentlerimizde ulaşım alanında son dönemde önemli gelişmeler yaşanmaktadır. 2014 yılı itibariyle 6360 sayılı Kanun ile birlikte Türkiye'de 14 yeni büyükşehir belediyesi kurularak il özel idareleri, belde belediyeleri ve köy muhtarlıklarının tüzel kişilikleri kaldırılmış, ilçe belediyelerinin de ulaşım alanındaki yetkileri büyükşehir belediyelerine devredilmiştir. Yeni kurulan büyükşehir belediyeleri, ulaşım alanında 5216 sayılı Büyükşehir Kanunu'nun 7. ve 9. Maddeleri gereğince yetkili kurum olarak; Ulaşım Koordinasyon Merkezleri ve Ulaşım Daireleri vasıtasıyla kentlerimizdeki ulaşım faaliyetlerini yürütmektedir. Ulaşım planlaması, toplu taşıma faaliyetleri, trafik hizmetleri ve otopark yönetimi gibi konularda yeni kurulan büyükşehir kentlerinde önemli değişiklikler gerçekleştirilmekle birlikte, uygulama aşamasında bazı sorunlar yaşanmaktadır. Bu bağlamda Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'nin ulaşım faaliyetleri ve yaşanan sorunlarla ilgili olarak, tez çalışması kapsamında;kent merkezi olarak kabul edilen Altıeylül ve Karesi ilçelerinin ulaşım sorunları ile ilgili olarak literatür taraması yapılarak, mevcut durum analizi ve sorun tespitleri yapılmıştır. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi tarafından 2015 yılında hazırlatılan `Balıkesir İli Toplu Ulaşım Ana Planı` incelenerek toplu ulaşım alanında yapılması planlanan düzenlemeler değerlendirilmiştir. Daha önceden büyükşehir tecrübesi bulunan kentlerimiz olan İstanbul, Kocaeli, Bursa kentleri ve bazı gelişmiş ülkelerden ise Londra, Paris, New York kentlerinin ulaşım yapısı incelenmiştir. Son olarak; Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'nin ulaşım yapılanması ve Balıkesir kent merkezinin ulaşım yönetimine dair proje incelemeleri ve çözüm önerileri kısa-orta ve uzun vadeli olarak değerlendirilerek, çözüm önerileri sunulmuştur.

The subject of transportation is one of the most important components of urbanization. In this regard we witness important transportation developments in our cities in recent years. By year of 2014, after the establishment of Law No 6360, 14 new metropolitan municipalities are established and legal entity of the special provincial administrations, town municipality and villages are removed in accordance with the law no. 6360 that comes into force in 2014.. New established metropolitan municipalities carry out their activity by Transportation Coordination Centers and Transportation Departments in accordance with the article 7 and 9 of law no. 5216. There becomes changes in the areas of Transportation planning, public transportation, traffic services and auto park managements however some problems are still available. In this context, within the scope of the thesis, the transportation problems of Altıeylül and Karesi Districts have been analyzed with the literature search. `Balıkesir Provincial Public Transportation Master Plan` prepared by Balıkesir Metropolitan Municipality in 2015 was examined and the arrangements planned to be made in the area of public transportation were evaluated. In addition to this, management of the examples from old established metropolitan municipalities of Turkey, such as Istanbul, Kocaeli, Bursa and the other developed cities such as London, Paris and New York is studied. Finally, transportation structure and management survey of the projects of city center of Balıkesir, suggestions for the solutions to short-medium-long term problems are stated and evaluated.