Tarih öncesi şehir modellemelerinin günümüz yerleşmelerine uygulama örnekleri

Abstract

Eski dönemlerden itibaren insanlar yaşadığı fiziksel ortamlara uygun barınaklar yapmış, imkanları ölçüsünde deneme yanılma yöntemi ile bunları geliştirmişlerdir. Küçük veya büyük gruplar halinde yaşayan insanlar, ihtiyaçlarına ve inançlarına uygun yerleşim alanları meydana getirmişlerdir.Uygarlığın başladığı bölge olarak kabul edilen Mezopotamya ile Anadolu ve Orta Asya Bölgesi'ndeki en eski yerleşim alanları günümüzden 13000 yıl evvel başlayan tarihleri ve sahip olduğu özellikleri itibariyle büyük önem taşımaktadır.Tarıma bağlı yerleşikliğin esas olmaması, besin depolama yerleri, meydan ve kamu binası gibi ortak alanların düzenlenmesi, inançların bireysel ve toplumsal yapılaşmadaki belirleyiciliği, yerleşimi çevreleyen surlar, sokak düzenlemeleri en eski yerleşimlerde öne çıkan önemli özelliklerdir.Anadolu'nun, medeniyetin temellerinin atıldığı bir bölge olduğu gerçeği yapılan kazı çalışmaları ile daha iyi anlaşılmakta, buradaki yerleşim yerleri eski dönemlerdeki yaşama ışık tutmaktadır. Sahip olduğu potansiyele rağmen mevcut araştırmaların yetersiz olduğu Orta Asya'daki eski dönem yerleşim örnekleri de, buranın önemli bir medeniyet alanı olduğunu göstermektedir.Buna göre, kentleşmenin başlangıcı kabul edilen ve M.Ö. 3000'lere tarihlenen Uruk Dönemi'nden 8000-4000 yıl daha eski olan yerleşimler nitelikleri açısından dikkat çekmektedir.Sonuç olarak, günümüz insanı için yeni yerleşim alanları planlanırken fiziksel ve sosyal açıdan eski dönem insanları ile birçok ortak paydaya sahip olduğumuz düşünülerek, eski yerleşimlerin bilgilerinden faydalanıp malzeme ve yoğunluk açısından modern yaklaşımlara alternatif olabilecek yeni yerleşim modelleri geliştirmek mümkündür.

Since ancient times, people have built shelters suitable for the physical environments in which they live, and they have developed them by trial and error methods. Small or large groups of people living in groups have created settlements suitable for their needs and beliefs.The oldest settlements in Mesopotamia and Anatolia and Central Asia, which are considered as the region where civilization began, are of great importance in terms of dates and features that began 13,000 years ago.The lack of agricultural settlement, the arrangement of common areas such as food storage places, squares and public buildings, the determination of beliefs in individual and collective building, the walls surrounding the settlement, street arrangements are the most important characteristics of the oldest settlements.The fact that Anatolia is a region where the foundations of civilization are laid is better understood by the excavations carried out here, and the settlement places shed light on the life of ancient times. Examples of ancient settlements in Central Asia show that this is an important area of civilization.Accordingly, the beginning of urbanization was accepted and M.He. The settlements dating from the Uruk period dating from 3000 to 4000 years old are remarkable in terms of their characteristics.As a result, it is possible to benefit from the information of the old settlements as an alternative to modern approaches in terms of material and density, considering that we have many common denominations with the old age people in physical and social aspects when planning new settlements for the people of today.