Türk eğitim düşüncesinde elit eğitimi akımı

Abstract

20. yüzyılın başlarında Avrupa'da meydana gelen eğitim hareketleri, diğer ülkelere de yayılmıştır. II. Meşrutiyetten sonra ülkemizde de etkili olan eğitim akımları, memleketin kalkınmasındaki en önemli sorunun eğitim sorunu olduğu hususunda birleşmiş ve eğitimle ilgili çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Bu dönemde Eğitim Bakanı olan Emrullah Efendi ise, Maarifle ilgili olarak ıslahatların önemine değinmiş ve ülkenin birlik ve beraberliği ve kalkınabilmesi için gerekli olan milli elitler yetiştirilmesi görüşünü ortaya atmıştır.?Tuba Ağacı Nazariyesi? adıyla ortaya koyduğu görüşüyle Emrullah Efendi, ilmin yukarıdan başladığını, dolayısıyla eğitimde reform çalışmalarının da öncelikle Darülfünun'dan başlatılması gerektiğini ifade etmiştir. ?Bizler yüksek zihinlere muhtacız? diyerek elitlerin ülke için önemini vurgulamış ve bu yönde çalışmalar yapmıştır. Eğitimde nicelikten çok niteliğin önemli olduğuna inanmış, eğiticilerin eğitimine özel bir önem vermiştir.Feridun Vecdi tarafından da desteklenen elit eğitimi akımı, sonraki dönemlerde ise Ziya Gökalp ve Mümtaz Turhan tarafından savunulmuştur. Deha seviyesinde olan insanların özellikle ülkenin kalkınması açısından öneminin bilincinde olan bu eğitimciler, üniversitelerin yeterliliklerini tartışmış, üstün bir medeniyet için batıda yerleşmiş olan ilim zihniyetinin ülkemizde de yerleştirilmesinin gerekli olduğunu ifade etmişlerdir. Elit yetiştirmek suretiyle kalkınmanın gerçekleşeceğini ileri süren bu düşünce, eğitim tarihimiz açısından halen güncelliğini korumaktadır.

Education movements coming into being at the start of 20th century in Europe spread through other countries. Educational movements seen after the Second Constitutional Monarchy period in Ottoman Empire had the same view that the most important obstacle for the development of country was lacking of education and put forward some opinions related to education. Emrullah Efendi, Minister of Education at that time, focused on the importance of reforms in education and had the idea that national elites had to be grown up for the development and union of country. Emrullah Efendi stated in his work named ?Tuba Ağacı Nazariyesi? that all sciences started from upper level of community and therefore refom had to be started primarily from Darülfünun. He keynoted the importance of elites by saying ?we need superior brains? and worked in this way. He believed that quality in education is more important than quantity and focused on the training of trainers.Movement of elite education, supported also by Feridun Vecdi, was additionally advocated by Ziya Gökalp and Mümtaz Turhan in the later periods. These trainers having realized the importance of people with genius intelligence for the development of country discussed the efficiency of universities and highlighted that scientific understanding settled in the West had to be transferred to country for a superior civilisation. This thought suggesting that development would be possible by growing up elite is still updated in educational history of the country.