Etkili okul karakteristikleri çerçevesinde okul yöneticilerinin davranışsal özellikleri (Erzurum il örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı; Erzurum ili merkez ilçeleri olan Aziziye, Palandöken ve Yakutiye ilçelerindeki ilköğretim okulu yöneticilerinin öğretim liderliği davranışlarını hangi düzeyde gerçekleştirdiklerini öğretmen görüşleri açısından belirlemektir. Araştırma tarama modelindedir. Araştırma verilerini toplamak için Şişman (2004)'ın ?Okul Müdürlerinin Öğretim Liderliği Davranışları? adlı anket formundan yararlanılmıştır. Mehmet Şişman'dan anketin uygulama izni alınarak Erzurum ili merkez ilçelerindeki 35 ilköğretim okulunda çalışan 436 öğretmenin görüşleri taranmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Verilerle ilgili frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve ortalama standart sapma değerleri bulunarak tablolar halinde hazırlanmıştır. Daha sonra söz konusu algılamalar, öğretmenlerle ilgili cinsiyet, branş, mesleki kıdem ve görev yapılan ilçe değişkenlerine göre karşılaştırılmıştır. Belirlenen değişkenlere bağlı olarak yapılan karşılaştırmalarda varyans analizi kullanılmıştır. Söz konusu değişkenlerle öğretim liderliği davranışlarına ilişkin öğretmen algılamaları arasındaki farklılaşmalar ?t? testi ile yoklanmıştır.Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: İlköğretim okulu yöneticilerinin, beş boyutta toplanan öğretim liderliği davranışlarından ortalama olarak ?öğretmenlerin desteklenmesi ve geliştirilmesi? boyutundaki davranışları ?ara sıra?, diğer boyutlardaki davranışları ise ?çoğu zaman? yerine getirdikleri belirlenmiştir. İlköğretim okulu yöneticilerinin ?öğretmenlerin desteklenmesi ve geliştirilmesi? boyutundaki davranışları gerçekleştirme düzeyleri cinsiyet ve görev yapılan ilçeye göre anlamlı farklılık göstermektedir. İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretim liderliği davranışlarının bütün boyutlarında öğretmenlerin branşına göre farklılık bulunmamaktadır. Öğretim liderliği davranışlarının bütün boyutlarında mesleki kıdeme göre anlamlı farklar bulunmuştur.

The aim of this study is to define on which level the primary school directors develop their instructional leadership behaviours in the central districts Aziziye, Palandöken and Yakutiye of Erzurum from teachers? perspective. The study is based on scanning method. In order to collect data the questionnaire ?instructional leadership behaviours of school directors? developed by Şişman (2004) was used. The 436 teachers? views in 35 primary schools in the central districts of Erzurum, were scanned under the permission of Mehmet Şişman to use the questionnaire. SPSS package programme was used to analyse the data. Frequency, percentage, arithmetic means and mean standard values were calculated and given in tables. Then demographic variables such as gender, branch, work experience and working site were compared to behavioural data obtained. In the comparison of variables variance analysis was used. Differences between teacher?s school leadership perception and mentioned variables were defined by ?t? test.The results of this study are as follows: From the instructional leadership behaviours which are gathered in five dimensions, it was determined that on the average primary school directors perform the behaviour of ?supporting the development of teachers? sometimes and others frequently. The performing level of primary school directors? in the dimension of supporting and developing of teachers differ according to gender and the town they work in. There is no difference in all dimensions of primary school directors? instructional leadership behaviours according to their branches. Remarkable differences were determined in all dimensions of instructional leadership behaviours according to work experience.