Fen ve teknoloji dersi öğretim programındaki yapılandırmacılığa dayalı öğelerin öğretmenler tarafından algılanışı ve uygulanışı

Abstract

Bu çalışmada, Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programında öne çıkarılan yapılandırmacılığa dayalı öğelerin Fen ve Teknoloji öğretmenleri tarafından nasıl algılandığı ve uygulamaya yansıtıldığının incelenmesi amaçlanmıştır. Böylece, amaçlanan (intented) Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı ile öğretmenler tarafından algılanan (perceived) ve gözlemlenen/uygulanan (observed) Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı arasındaki uyum belirlenerek bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Araştırmada nitel yaklaşımlardan biri olan değerlendirici durum çalışması (evaluative case study) yöntemi kullanılmıştır. Çalışma, Erzurum ve Erzincan il merkezlerinde amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilmiş 7 Fen ve Teknoloji Dersi öğretmeni ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı-yapılandırılmış görüşme formu ve ?Fen ve Teknoloji Dersi Yapılandırmacı Ortam Gözlem Formu? kullanılmıştır. Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programında öne çıkarılan yapılandırmacılığa dayalı öğeler alan yazındaki ilgili kaynaklar ve Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı Kitabı incelenerek belirlenmiştir. Belirlenen bu öğelerin öğretmenler tarafından nasıl algılandığı yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmelerle uygulamaya nasıl yansıtıldığı ise yapılan gözlemlerle ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Her bir öğretmen 32 ders saati boyunca gözlenmiş ve gözlemler video kamera yardımıyla kayıt altına alınmıştır. Görüşme ve gözlemlerden elde edilen verilere içerik analizi yapılarak tablolar halinde sunulmuş ve betimlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programında öne çıkarılan yapılandırmacılığa dayalı öğelerin Fen ve Teknoloji öğretmenleri tarafından yeterli düzeyde algılanamadığı ve bu öğelerin geleneksel bir anlayışla uygulamaya yansıtıldığı saptanmıştır. Sonuçta, amaçlanan Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı ile öğretmenler tarafından algılanan ve gözlemlenen (uygulanan) Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı arasında bir uyumsuzluk tespit edilmiştir. Bu uyumsuzluğun sebebi olarak amaçlanan Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programındaki yapılandırmacılığa dayalı öğelerin öğretmenler tarafından yeterli düzeyde algılanamaması ya da yüzeysel olarak algılanmasının dolayısıyla da içselleştirilememesinin temel faktörlerden biri olduğu düşünülmektedir. Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programının etkili bir şekilde uygulanabilmesi için öncelikle öğretmenler tarafından uygun, yeterli ve doğru bir şekilde anlaşılması ya da algılanmasına yönelik çalışmalar yapılması ve aynı zamanda da ailelerin, okul idarecilerinin, dersliklerin fiziki şartlarının vb. diğer öğelerin de buna paralel olarak düzenlenmesinin gerektiği söylenebilir.Anahtar sözcükler: Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı, ilköğretim, yapılandırmacı yaklaşım, görüşme, gözlem.

This study aimed at investigating highlighted constructivist principles in the Science and Technology curriculum and how these principles were perceived and applied by science and technology teachers. Thus, it is intended to evaluate the consistency between the intended, perceived and observed-implemented science and technology curriculum by the teachers. A qualitative evaluative case study guided this research study. This study was carried out with 7 science and technology teachers, working in Erzurum and Erzincan city center, were selected by convenient sampling. The data were collected through semi-structured interviews under the guidance of ?Teacher Interview Form (TIF)?. Highlighted constructivist principles in the curriculum were identified through document analysis of the the science and technology curriculum and the relevant literature. Teachers? perceptions of these principles in the curriculum were identified together with their views on their own implementation of those principles were also questioned through the interviews. Each of the teachers?s 32 hours (40 minutes each class) of teaching were observed. Total of 224 class hours of observations were recorded with the help of a video recorder. The interview and observation data were subjected to content analysis and presented in tables in a descriptive manner. The findings showed that the constructivist principles intended in the science and technology curriculum is not adequately perceived by the teachers and also it is determined that these principles reflected into practice in a traditional way by the teachers. The results indicated a serious discrepancy between the intended, perceived and observed science and technology curriculum. This discrepancy between the intended and observed curriculum could be attributed to the weak or no perception of the constructivist principles by the teachers. In order to implement the science and technology curriculum effectively it could be suggested that not only the science and technology curriculum and its principles should be perceived or understood appropriately, adequately and correctly by the teachers but also national education and examination systems and classroom environments/physical conditions should also be in parallel with the intended science and technology curriculum.Key Words: Science and Technology curriculum, primary school, constructivist approach, curriculum implementation, interview, observation.