Klinik uygulamaların öğretmen adaylarının öğrenme ve öğretme süreci becerilerine, özyeterliklerine ve mesleki tutumlarına etkisi

Abstract

Klinik uygulama çalışmaları, kuram ile uygulama arasındaki boşluğu doldurarak mesleki yeterlikleri kazandırma potansiyeli nedeni ile beceri eğitiminde öne çıkan bir tıp eğitimi yaklaşımı olmakla birlikte, giderek daha fazla eğitim bilimleri araştırma eğilimleri içerisinde yer almaktadır. Bu çalışma ile de klinik uygulamaların öğretmen eğitiminde kullanılabilirliğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda gerçekleştirilen araştırma ile öğretmen adaylarına hizmet öncesi eğitim sürecinde kazandırılan bilgi ve becerileri gerçek sınıf ortamında sistematik bir biçimde uygulama fırsatı sunan klinik uygulamaların, öğretmen adaylarının öğrenme ve öğretme süreci becerilerine, özyeterliklerine ve mesleki tutumlarına etkisi incelenmiştir. Solomon dört gruplu deneysel desenle gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılında Öğretmenlik Uygulaması II dersini alan okul öncesi öğretmenliği ana bilim dalında öğrenim gören 64 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Deneysel süreçte, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan öğretmenlik mesleği genel yeterliklerinden öğretme ve öğrenme süreci yeterlik alanı içerisinde yer alan, etkinlik planlama, materyal hazırlama, öğrenme ortamlarını düzenleme, sınıf dışı etkinlikler düzenleme, bireysel farklılıkları dikkate alarak öğretimi çeşitlendirme, zaman yönetimi ve davranış yönetimi yeterlik alanlarını kapsayıcı bir program hazırlanmış ve işe koşulmuştur. Araştırmanın verileri, öğretme ve öğrenme süreci yeterlikleri formu, mesleki tutum ölçeği ve özyeterlik ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde parametrik testlerden bağımsız örneklemler t-testi, tek yönlü varyans analizi ve tek yönlü kovaryans analizi yapılmıştır. Bulgular klinik uygulamaların öğretmen adaylarının öğretme ve öğrenme süreci yeterliklerine, mesleki tutumlarına ve özyeterliklerine olumlu yönde etki ettiğini göstermektedir. Araştırma sonuçları Klinik Uygulamaların öğretmen eğitiminde kuram ile uygulama arasındaki boşluğu doldurmada etkili bir alternatif yaklaşım olduğunu göstermektedir.

It is seen that clinical practice studies while a medical education approach featured on skills training is seen because of its potential in building professional competency by filling the gap between theory and practice, it have been gradually taking its place in the research approaches of educational sciences. This study is aimed to bring out the fact that clinical practice can be used in teacher education.The effects of the clinical practices providing the opportunity for pre-service teachers to practice the skills and knowledge gained to them within the process of pre-service teachers training to practice systematically in real classroom environments on skills of learning and teaching process of pre-service teachers, self-efficacy and professional attitude has been examined in this study.The Solomon Four-Group Experimental Design was used in the study. The participants of the study were consisted of 64 pre-service teachers who were students in pre-school education program and attended at the Teaching Practice II course in the spring term of 2013-2014 academic year. During experimental process, a schedule of clinical practices was prepared and practiced. The content of this schedule consisted of the learning and teaching process proficiency which is one of the general proficiencies of teaching profession prepared by the National Ministry of Education. This learning and teaching process proficiency are to plan activities, to prepare material, to arrange the learning environments, to design out-class activities, to vary instruction considering individual differences, to manage time and behavior. The data of the study were collected with the learning and teaching process proficiencies form, profession attitude scale, and self-efficacy scale. In the analysis of data independent sample t-test, one way analysis of variance and one-way analysis of covariance, which are ones of the parametric tests, have been made.Findings indicate that clinical practice have positive effect on learning and teaching process profencies, professional attitudes, and self-efficasies of teacher candidates. The results of the study reveal that clinical practice is an effective alternative approach to bridge the gap between theory and practice in teacher education.