Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri ile kariyer kararı yetkinlik beklentisi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin beş faktör kişilik özellikleri ile kariyer kararı yetkinlik beklentisi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma, ilişkisel tarama modelli betimsel bir araştırmadır. Araştırma örneklemini 2017-2018 eğitim öğretim yılında Dicle Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İlahiyat Fakültesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi, Atatürk Sağlık Yüksekokulu ve Diyarbakır Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu akademik birimlerinde öğrenim gören ve tesadüfî olarak seçilmiş 746 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada 'Kişisel Bilgi Formu', 'Beş Faktör Kişilik Ölçeği' ve 'Kariyer Kararı Yetkinlik Beklentisi Ölçeği Kısa Formu' kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde istatistik paket programı aracılığı ile; Kolmogorov-Smirnov Normallik Testi, Non-parametrik testlerden iki grubun karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi, ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Ayrıca iki ölçek arasındaki ilişkinin incelenmesinde ise normallik varsayımları karşılanmadığı için Spearman Sıra Farkları Korelasyonu katsayısı dikkate alınmıştır.Bulgular: Araştırmada üniversite öğrencilerinin kariyer kararı yetkinlik beklentisi toplam puanları ile Beş Faktör Kişilik Ölçeği toplam puanları arasında pozitif yönlü düşük bir ilişki bulunmuştur. Araştırmada ayrıca kariyer kararı yetkinlik beklentisi toplam puanları ile dışa dönüklük, sorumluluk ve açıklık alt kişilik boyutları puanları arasında anlamlı pozitif yönlü düşük bir ilişki tespit edilirken; duygusal dengesizlik ve geçimlilik alt kişilik boyutları arasında ise herhangi anlamlı ilişki bulunmamıştır. Sonuçlar: Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda üniversite öğrencilerinin dışa dönüklük, sorumluluk ve açıklık kişilik özellikleri artıkça kariyer kararı yetkinlik beklentisi düzeylerinin yükseldiği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kariyer kararı yetkinlik beklentisi, kişilik, beş faktör kişilik

Purpose: The aim of this study is to investigate the relationship between five factor personality traits of university students and career decision competency expectancy.Method: In this study, relational survey model was applied. The research sample consisted of 746 university students chosen randomly and studying in the academic units of Dicle University Faculty of Literature, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Faculty of Theology, Ziya Gökalp Faculty of Education, Atatürk Health College and Diyarbakır Vocational School of Social Sciences. 'Personal Information Form' , 'Five Factor Personality Scale 'and 'Career Decision Self-Efficacy Scale Short Form' were used in the study. In the analysis of the data obtained from the research by means of the statistical package program; Kolmogorov-Smirnov Normality Test, Mann-Whitney U test for comparison of two groups from non-parametric tests, Kruskal Wallis test was used for comparison of more than two groups. In addition, since the normality assumptions were not met, the Spearman Row Difference Correlation factor was taken into account in the analysis of the relationship between the two scales.Findings: In the research, positive directional low relationship is found between the total scores of career decision competence expectancy of university students and the total scores of five factor personality scale. In the study, while a meaningful positive directional low relationship was found between the career decision total scores of competency expectancy and extraversion, conscientiousness and openness lower personality dimension scores; There were no significant correlations between neuroticism, agreeableness.Results: In the light of the findings obtained from the study, it was concluded that the level of career decision competence expectancy levels of university students increased as the extraversion, conscientiousness and openness personality traits increased.Keywords: Career decision competence expectancy, personality, five factor personality