Yunus Edip - Şerh-i Divan-ı Şevket (İnceleme - metin)

Abstract

Çalışmamızın konusu XVIII. yüzyıl şarihlerinden Yûnus Edîb'in Şerh-i Divan-ıŞevket isimli eseridir. Tek nüsha ve 373 varak olan eser talik yazı biçimi ile kalemealınmıştır. Müellif hattı olduğunu düşündüğümüz nüsha Şevket-i Buhârî gazellerininşerhinden oluşmaktadır. Çalışmanın giriş bölümünde `şerh` mefhumunun tanımı vetarifi, şerh metinlerinin amacı ve yazım sebebi, Türk edebiyatında şerh ve şerhmetinlerinin neşri gibi konular ele alındı. Birinci bölümde Şevket-i Buhârî'nin hayatı,edebi şahsiyeti, üslubu anlatılmaya çalışıldı ve klasik Türk edebiyatında sebk-i Hinditesiri üzerinde duruldu. İkinci bölümde kaynaklarda hakkında hiçbir bilgiye tesadüfedemediğimiz şarih Yûnus Edîb'in hayatı, edebi şahsiyeti ve eserleri, Şerh-i Divan-ıŞevket'ten istihraç edilerek yazılmaya çalışıldı. Şerh-i Divan-ı Şevket'in incelemesineayırdığımız üçuncü bölümde eser ayrıntılı bir şekilde tahlile tabi tutuldu. Şerhin sebeb-iteşrihi, metodu yaklaşımı izah edildi, şerhte geçen ayet ve hadis iktibasları, atasözü vedeyimler, tazminler ve şerhin birtakım imla hususiyetleri metinden örneklerle ele alınıpdeğerlendirildi. Dördüncü bölümde ise metnin transkripsiyonu yapıldı.Anahtar Kelimeler: Şevket-i Buhârî, Yûnus Edîb, Şerh-i Divan-ı Şevket, Şerh,Sebk-i Hindi

The subject of our study is Sharh of Shevket Diwan which is written by YûnusEdîb from commentator of XVIII. century. The manuscript that being single copy and373 pages is written with talik scripture style. The copy that we suppose beinghandwritten of author is consist of sharh that Shevket's poet. At the entrance of study ıtwas discussed definiton of sharh concept, goal and reason of sharh texts, sharh inTurkish litetature and publishing of sharh texts. İn the first part the life of Shevket, hishis literary personality, his style and İndia's genre at the classic Turkish literature wasmentioned. İn the second part ıt was written life, literary personality and works ofcommentator Yûnus Edîb who we couldnt find any information in literatüre. İn the thirdpart which ise about the analysing of Sharh of Shevket Diwan was analysed in depth.Moreover sharh's reason of writting, methodological approach, in the sharh quotation ofverse and hadiths, proverb and idiom, quotations, spelling feature were evaluated in thispart. İn the fourth part sharh is transcribed.Keywords: Shevket from Buhara, Yûnus Edîb, Sharh of Shevket Diwan, Sharh,İndia's Genre.