33 nolu Mühimme Defteri`nin transkripsiyon ve değerlendirmesi (Sayfa 1-190)

Abstract

Osmanlı Devleti'nde merkez teşkilatı içerisinde bulunan en önemli kurum Divân-ı Hümâyûn'dur. Divân-ı Hümâyûn'da kararlaştırılan konular padişahın onayı alındıktan sonra bir ferman haline getirilirdi. Bu fermanların suretlerinin kaydedildiği defterler Mühimme Defterleri'dir. Osmanlı Devleti'nde Divân-ı Hümâyûn gibi önemli bir birimin esas defterlerini teşkil eden mühimme defterleri birçok konuyu içerisinde bulundurmaktadır. Bu defterler aracılığı ile dönemin siyasî, idarî, askerî, sosyal ve iktisadî olaylarına ulaşılmaktadır. Çalışmamıza konu olan 33 Numaralı Mühimme Defteri, III.Murad dönemine (1574-1595) dönemine ait olup H.985-986 / M.1577-1578 dönemini ihtiva etmektedir. Çalışmamızda, toplam 384 sayfadan oluşan defterin 1'den 190'a kadar olan kısmının transkripsiyon ve değerlendirilmesi yapılmıştır. Defter, muhtevâ açısından genel itibari ile; eşkıyâlık olayları, hac meseleleri ve hacılar, vakıflar, İstanbul'un zahire ihtiyacı, donanma ve tımar meselelerini kapsamaktadır. Tez çalışmasında, Divân-ı Hümâyûn ve Mühimme Defterleri hakkında genel bilgilere, III. Murad dönemi olaylarına, defterin özelliklerine ve muhtevasına, hüküm özetleri ve transkripsiyonuna yer verilmiştir. Çalışmada 33 Numaralı Mühimme Defteri'nin ait olduğu III. Murad dönemi siyasî, sosyal, ekonomik olayların aydınlatılmasına katkıda bulunmak amaçlanmıştır.

The most important institution in the Ottoman Empire in its central organization is the Divan-ı Hümâyûn. The issues agreed in the Divan-ı Hümâyûn were turned into a decree after the approval of the sultan. The books in which copies of these edicts are recorded are Mühimme Books. The Ottoman registers, which constitute the main registers of an important unit such as Divan-ı Hümâyûn in the Ottoman State, contain many subjects. Through these books, political, administrative, military, social and economic events of the period are reached. The Book of Numbers, which is the subject of our study, belongs to the period of Murad The Third (1574-1595) and includes the period H.985-986 / M.1577-1578. In this study, transcription and evaluation of a total of 384 pages from 1 to 90 were made. Notebook, in terms of content in general terms; bandit incedents, pilgrimage and pilgrims, foundations, Istanbul's need for grains, navy and grooming. In this thesis, general information about Divan-ı Hümâyûn and Mühimme Books, events of Murad The Third period, characteristics and contens of book, summary summaries and transcription are given. In the study, it is aimed to contribute to the clarification of political, social and economic events in the period of Murad The Third.