Davut Yultıy`ın Arap harfli `Ütkendegéler` adlı eseri üzerine dil incelemesi (inceleme-metin-aktarım)

Abstract

Bu lisansüstü tez çalışmasının konusu, Başkurt Yazar, şair Davut Yultıy'ın Arap harfleriyle yazmış olduğu Ütkendegéler (Geçmiştekiler) adlı hikâyesidir. Bu hikâye, `Tormoş Yözö, Belekey Ḳotoş, Ḳala Yulında, Timirkey Felsefehé` olmak üzere dört alt başlıktan oluşmaktadır. Eser, `Dil İncelemesi ve Metin` olarak iki başlıkta ele alınmıştır. Dil incelenmesi bölümünde Arap harfli metnin yazım özellikleri incelenmiş, ses bilgisi bölümünde sözcükler standart Başkurt Türkçesi ve standart Türkiye Türkçesi açısından karşılaştırılmıştır. Bu sözcüklerin Eski Türkçedeki durumları da göz önünde bulundurulmuştur. Şekil Bilgisi bölümünde ise sadece ekler incelenmiştir. Metin bölümünde, asıl metin çeviri yazı alfabesi kullanılarak Lâtin alfabesine aktarılmıştır. Daha sonra Türkiye Türkçesine aktarılmıştır.Tezin son bölümüne çeviri yazılı metin, aktarım ve Arap harfli metnin aslı eklenmiştir. Ayrıca faydalanılan kaynakları göstermek amacıyla tezin sonuna yardımcı kaynaklar olarak ekleme yapılmıştır.

This master thesis is about Ütkendegéler (Geçmiştekiler) which was written in Arabic letters by Bashkir writer and poet Davut Yultıy. This story consists of four subtitles: Tormoş Yözö, Belekey Kotoş, Kala Yulında, Timirkey Felsefehi.This work is analyzed in two titles: languistics analysis and text. In linguistics analysis part writing characteristic of Arabic text is analyzed and phonetic part. Words are compared in terms of standard Bashkir Turkish and standard Turkish of Turkey. The situations of these words have been also taken into consideration. In the chapter entitled morphology part only the affixes are analyzed. In the text part original text is first transcribed into Latin alphabet then to Turkish of Turkey.In the last part of the thesis, the original of Arabic letter text is added. In addition, bibliography has been added in order to show the sources used.