14 noktalı uğur böceği Propylea quatuordecimpunctata Edirne popülasyonlarındaki renk/desen polimorfizmi

Abstract

Bu çalışmada, ergin bireylerinin kanatlarında renk/desen polimorfizmine sahip olan 14-Noktalı Uğur Böceği, Propylea quatuordecimpunctata (L.)'nın Edirne populasyonları çalışılmıştır. Çalışma, arazi örneklemelerinden elde edilen bireylerdeki renklenme ile ilgili fenotipik varyasyonun incelenmesi ve laboratuar genetik çaprazlamaları olmak üzere iki farklı kapsamda gerçekleştirilmiştir.Arazi örneklemelerine dayanan kısımda, P. quatuordecimpunctata'nın Edirne populasyonlarından ergin bireyler toplanmıştır. Ergin bireyler serin ve gölgeli olan ağaçlık yerler ile direk güneşe açık ve daha sıcak olan ağaçsız habitatlardan toplanmıştır. Analiz sonuçlarına göre, daha çok siyah tonlarını içeren koyu renkli fenotiplerin gölgeli habitatlarda güneşli habitatlardan daha yüksek frekansta bulunduğu saptanmıştır. Daha çok sarı tonlarını içeren açık renkli fenotiplerin ise iki farklı habitat tipinde koyu renklilerin tam tersi bir frekansta bulunduğu saptanmıştır.Laboratuar genetik çaprazlamalarında, P. quatuordecimpunctata bireylerinin farklı fenotipleri çaprazlanarak meydana gelen yavru sayıları incelenmiştir. Genetik çaprazlama deneylerine göre, bu uğur böceğindeki renk/desen varyasyonunun poligenik olarak ortaya çıktığı görülmektedir.Anahtar kelimeler: 14-noktalı uğur böceği, Propylea quatuordecimpunctata, Coleoptera, Coccinellidae, polimorfizm, termal seleksiyon, poligenik kontrol,

In this study, the colour/pattern polymorphism of the 14-spotted ladybird, Propylea quatuordecimpunctata (L.) was investigated in Edirne populations. The study was consisted of two different parts as the field samplings and genetic crosssing experiments in the laboratory.In the field samplings the adult P. quatuordecimpunctata sepecimens were collected from Edirne populations and examined for the colour/pattern phenotypes. The insects were collected from two different type of habitats. The warmer open habitats were meadows without any tree and was dierctly exposed to the sunlight. The shaded habitats included different woodlands which were relatively cooler than the open habitats. According to the results, the darker coloured ladybirds were more abundant in the open habitats than those of the shaded habitats. However, the frequencies of the lighter coloured ladybirds were in contrast to those of found for the darker coloured ladybirds.In the laboratory crossing experiments, the darker coloured and lighter ladybirds were used to show whether this polymorphism is under polygenic control as it has been mentioned in some studies. As a result, it was found that colour/pattern variation in P. quatuordecimpunctata is under polygenic control.Key words: 14-spoted ladybird, Propylea quatuordecimpunctata, Coleoptera, Coccinellidae, polimorphism, thermal selection, polygenic control, Edirne, Turkey.