Yap-işlet-devret modeli ve Türkiye uygulamasının analizi

Abstract

ÖZET Bu çalışma, finansal kaynak sıkıntısı çeken ülkelerde, planlanan yatırım projelerinin bütçe dışı kaynaklarla, uluslararası finans tekniğine uygun olarak, Yap-İşlet-Devret modeline göre gerçekleştirilmesini teori ve uygulama olarak iki bölüm halinde ele almıştır. Küreselleşen dünyamızda, kalkınmakta olan ülkelerin özellikle alt-yapı, enerji, ulaşım, haberleşme, gıda ve taran v.s gibi alanlarda yapacakları yatıranların daha kolay ve hızlı bir biçimde YİD modeli ile yapılması büyük önem arz etmektedir. Böylelikle, kaynak ısrafi önlenecek, teknoloji ve bilgi transferi büyük ölçüde gerçekleştirilecektir, özellikle Türkiye, YİD modeli uygulamalarına önümüzdeki yıllarda hız verebilir ve kamu finansman açığım bu yolla kapatabilir. Aslında ekonomik bütünleşme olarak adlandırabüeceğimiz bu faaliyetler asıl değişimi hukuk alanında yapacaklardır. Ülkelerin yetersiz kalan yerel hukuk sistemleri ile uluslararası hukuk arasında başlangıçta oluşacak çelişkiler, zaman geçtikçe azalacak sonunda ekonomik, sosyal ve siyasi hukuk sistemlerinde bütünleşme nedeni ile uluslararası standart hukuk' un gelişmesine yol açacaktır. Ülkeler arasında insan, para ve malların serbestçe dolaşımım amaçlayan bütünleşme ve istikrar arayışlarının başarısı, aslında YİD modeli ile kurulacak OGŞ' lerin yapacakları yatırımların sonuçlarına göre de yorumlanabilecektir. Ekonomik bağımlılık korkusu ve bütünleşmeden kaçma duygularının körüklendiği son yıllarda, kapalı ekonomi tercihleri ülkelerin kalkınmalarına ve rekabet kabiliyetlerine olumsuz etkiler yapmaktadır. Bu açıdan YİD modeli ile yapılacak yatırımların bütün diğer faydalarına rağmen, asıl faydası bu bütünleşmeye yaptıkları katkılar olacaktır. Ülkelerin bu yatırımların gerçekleştirmesinde en önemli problem finans eğitimi almış müteşebbis iş adamları ile kamu yöneticilerinin azlığı olmaktadır. özet olarak, YİD Modeli ülke kalkınmasında acil yatırım projelerinin gerçeMeştirilmesinde vaz geçilmez bir yatırım aracıdır. Ancak olduğundan fazla da abartilmamalı ve uluslararası standartlar içersinde her ülkenin kendi milli şartlarına göre uygulanmalıdır. VI

SUMMARY This study, in order to implement the planned investment projects according to Build- Operate - Transfer model, within the in international financial techniques rules and standarts for the countries. That have the lean financial resources, have presented model into two main parts as theory and application. In the globalization world, to overcome the difficulties arosen, in investment. The developing countries that invest especially in energy, transportation, communication, food and agriculture etc. Should use Build -Operate-Transfer (B.O.T) model which are very important for easy and fast investment. Therefore, resource loss will be stopped and technology and know-how transfer are going to be done in real sense. If B.O.T model is fastened (accelarated) in investments in future years in Turkey, the financial gab in state budget may be closed. In fact, these activities which we called as economic integration, will require the real transformation in trade law. The opposition between the local trade law and the international law at the first stage, will get decrease in next stages, finally, integration between economic, social and political law, will result the improvement of international standard law. Success of the international stabilization and integration which aim the free distribution of human, finance and goods among.The countries, in essence, depends on JVC investments which will be done according to B.O.T and all these things will be interpreted according to success of these investments, too. The result of the worry of economic dependentcy and avoid from integration may cause closed economic structure and this may affect the economic development and economic competion ability negatively. In this respect, besides all other benefits of B.O.T investments the main benefit of B.O.T will be the contribution to economic integration. The major problem in the application of these investments is the shortage of the businessmen who had the financial education and convenient managers who work state departments. In summary, B.O.T model is very important model in the application of emergency, investment projects. However, it should not be exaggerated and it should be applied according to every country's own national conditious and standards. vu