Batı Türkçesinde anlam değişmeleri

Abstract

Anahtar Kelimeler: Anlam, Anlambilim, Anlambilgisi, Anlam Olayları/Anlam Değişmeleri (Anlam Daralması, Anlam Genişlemesi, Anlam Kayması), Batı Türkçesi (Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi, Gagavuz Türkçesi, Türkmenistan Türkçesi). Bu tez Batı Türkçesindeki anlam değişmelerini tespit etmek ve bu şiveler arasındaki ilişkilerde yanlış anlaşılmalara sebep olabilecek eşsesli/eşadlı fakat farklı manâlı kelimelere dikkat çekmek için hazırlanmıştır. Anlambilgisi çalışmalarında bugün en fazla üzerinde durulan konu anlam değişmeleridir. Herhangi bir kelimenin mânâsında eski şekline göre bir daralma, genişleme veya kayma meydana gelmişse bu anlam değişmeleri sahasına girer ve bu değişmelere anlam değişmeleri adı verilir. Artzamanlı anlambilim tekniğiyle gerçekleştirilen çalışmada, Türkçe Sözlük, Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü, Gagavuz Türkçesi Sözlüğü ve Türkmen Türkçesi sözlüklerinde bulunan yaklaşık iki yüz bin kelime taranmıştır. Değişime uğrayan kelimelerin tahminlerin çok çok üzerinde olması nedeniyle 250 örnek seçilmiş ve çalışma bu kelimeler doğrultusunda sürdürülmüştür.

The key words : Meaning, semantics, semantic knowledge, meaning events/semantic changes(semantic restriction, semantic extension, semantic change), West Turkish(Turkey Turkish, Azerbaijan Turkish, Gagavuz Turkish, Turkmenistan Turkish). This thesis is prepared to determine the meaning changings in West Turkish and to pay attention to the homophone but different meaning words those might be understood mistaken in connection between these dialectics. Today the subject that is worked in semantic knowledge works more than others is semantic changings. If there is any stenosis, wideness or slide in meaning of a word according to the old form this is subject of semantic changing and this changing is called semantic changings. In this work realized with diachronic semantic knowledge technique about 200 000 words in Turkey Turkish dictionary, Azerbaijan Turkish dictionary, Gagavuz Turkish dictionary, Turkmenistan Turkish dictionary are looked over. 250 samples are chosen because of the words changed are so much and this work has been continued in direction of these words.