Ebu İshak es-Sebi`i`nin (Ö. 127/745) hadis ilmindeki yeri

Abstract

Bu çalışmada Ebû İshâk es-Sebî'î'nin hadis ilmindeki yeri incelenmiştir. Ali b. el- Medînî'nin belirttiği gibi `isnadın medarı` altı kişiden biri olması onu önemli kılmaktadır. Hadislerin kendileri vasıtasıyla İslâm dünyasına yayıldığı kişilerden olması sebebiyle araştırmaya değer bulunmuştur. Çalışmada `Ebû İshâk'm Hayatı, Ma'nevî Ve İlmî Kişiliği Başlığı` birinci bölümü oluşturmaktadır. Burada Ebû İshâk' in doğumu, çocukluğu, soyu ve ailesi, ölümü, ma'nevî ve ilmî şahsiyeti gibi konular ele alınmıştır. İkinci bölümde ise `Ebû İshâk'm Hadisçiliği` başlığı altında ilmî seyahatleri, hadisçiler arasındaki yeri ve hakkında yapılan tenkitler ele alınmıştır. Ayrıca meşhur olan on tane hoca ve talebesi tanıtılmış, diğer hoca ve talebelerinin isimleri zikredilerek kaynaklarına işaret edilmiş ve Ebû İshâk' a izafe edilen eserler hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde Ebû İshâk'm, Ebû İshâk'm hoca ve taleberinin kullandığı edâ siğalan, bu siğalardan kitabete delâlet edenler incelenmiştir. Ayrıca Ebû İshâk'm konularına göre rivayetlerinin dağılımı, Buhâri'deki rivayetlerinin senet atlası, Buhâri'deki rivayetlerin konu ve isnad bakımından değerlendirilmesi ve Ebû İshâk'm rivayetlerinin kaynak kitaplara intikali incelenmiştir. Son bölüm olarak ele alınan dördüncü bölümde ise Ebû İshâk'ın ilişkiler ağı analizi incelenmiştir. Bu bölümde Ebû İshâk'ın ilişkileri hoca ve talebelerine göre olmak üzere, tabaka ve coğrafyada dikkate alınarak incelenmiş her başlık için ayrı bir tablo ve grafik çizilmiştir. IX

This thesis is about the palace of Abu Ishaq al-Sabîî in the Science of Prophetic Narration, commonly knows as Science of Hadith. He is an important figure in the field as acknowledged by the famous Ali ibn al-Medini who called him as one of the pillars of the isnad. His reputation comes from serving as one of the scholars through whom hadith sprend all over the Muslim world. The First chapter is about the life, academic and social personality of Abu al-tshaq. The Second chapter is about the role of Abu ishaq im the Science of Hadith. This chapter analyzes the critiques about academic journeys and scholarship of Abu ishaq. İt also introduces ten of the renown teachers and students of Abu ishaq along with an analysis or his works. The third chapter is about the phrases Abu ishaq and his students used during the transmission of hadith. This chapter also analyzes the distribution of the narratives of Abu Ishaq according to their themes, and the spread of his narratives in the book of al-Bukhari and other early sources in the Sciences of Hadith. The last chapter focuses on the social network of Abu Ishaq. In this chapter, Abu Ishaq' s network of teachers and students is analyzed with a particular attention to the layer (tabaqa) and the city they belonged. Each analysis is reported through tables and graphs.