Fındık tarımsal ürününün toplumsal yapı üzerindeki etkileri (Karasu örneği)

Abstract

ÖZET Toplumlara has iktisadi faaliyetlerin bulunması, benzer iktisadi faaliyetleri yürüten toplumlarda kültürel ve sosyal değerlerinde benzerliği ister istemez toplum bilimcilerini bu iki unsur üzerine düşünmeye sevk etmiş ve aralarında ne tür bir bağıntının olduğunu ortaya koymaya yöneltmiştir. İktisadi faaliyetlerin mi sosyo-kültürel hayatı belirlediği yoksa, kültürel unsurlarla, değer yargıların oluşturduğu motifler mi iktisadi faaliyetleri belirlediği konusunda net bir uzlaşma olmasa da bu iki unsurun birbirleriyle olan münasebetleri genel bir kabul niteliğinde olmuş ve birbirlerinden çok fazla bağımsız olmadığı ileri sürülmüştür. Belki bu yönde ortaya konan çalışmalar sosyal gerçekliği tamamıyla açıklamakta yetersiz kaldığı eleştirilerine maruz kalsalar da sosyal gerçekliğin önemli bir yönünün açıklanmasında mühim bir rolü olduğu kanaatindeyiz. Bu çalışmada örneklem olarak belirlenen bölgede anket ve gözlem metodu kullanılarak bir üretim tarzının toplumsal kurumlar ve toplumsal hayat üzerindeki etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır, öncelikle örneklem bölgemizdeki bağımsız değişken olarak belirlediğimiz, mevcut üretim tarzı ve iktisadi yapının özellikleri belirlenmiş olup, bu özelliklerin bölgede yine bağımlı değişken olarak ortaya koyduğumuz eğitim, kültür, hukuk, ekonomi, aile ve coğrafya gibi unsurlar üzerindeki etkileri ortaya konmak istenmiştir. Anket verileri, bölgedeki resmi kuruluşlardan elde edilen istatistik verilerle birlikte sunularak bağımsız değişkenimize göre belirlenen bağımlı değişkenler arasındaki ilişki çarpıcı şekilde ortaya konmaya çalışılmıştır. VI

SUMMARY Societies have their own economic activities, cultural and social values are alike uncontrollably in the societies that fulfil economic activities alike. These two factor lead sociologist to think and study on it and present what kind of connections they have. These is no a clear compromise between whether economic activities form socio- cultural life or the motif of cultural factors and values forms economic activities. But generally relations of these two factors are accepted and it is asserted that the factors are not completely free from one another. The studies carried out may be inadequate to define a social reality as a whole. Although the studies are criticised, we think they play a very important role to explain the great part of social reality. Carrying out a questionnaire and a survey in the sample area, it is proved that the production style affects social institution and social life. Firstly we determined the characteristics of the production style and economic structure available defined as in dependent changings in the sample area and it is shown that these characteristics have an effect on factors such as education, culture, law, economy, family and geography. As the findings of questionnaire is presented with the statistic findings from formal institutions, it is shown that there is a clear relationship among the dependent changins which are based on the independent changings. VII