Adile Sultan Divanı`nda dini-tasavvufi unsurlar

Abstract

ÖZET 19.Yüzyılda Osmanlı Sarayı'nda yetişen Âdile Sultan, aynı zamanda divan sahibi bir şairedir. Şiirlerinde hayatı boyunca gördüğü olayları, ailesi içinde yaşadığı sevinçleri ve hüzünleri, dinî ve tasavvufî bakış açısıyla çok güzel bir şekilde yansıtmıştır. Bir Hanım Sultanın kültür ve hassasiyetiyle yazdığı şiirler, o devrin olaylarını yorumlama şansım bize sunar. Âdile Sultan Divanı'nı, ` Din ` ve ` Tasavvuf ` açısından incelerken, beyitler bazında yorumlama yapmağa çalıştım. Çalışmamın ilk bölümünde ` Din ` kavramı üzerinde durdum. Dinî inanç bağlamında maddeler halinde ele aldım. Âdile Sultan'ın, dinî kavramlarla ilgili beyitlerinde, O'nun İslâm Dini'ne içtenlikle bağlı, ibadet eden, dünya ve âhiret dengesini kurmağa çalışan bir Hanımefendi olduğunu müşahede ettik. Âdile Sultan, tasavvufî konulara meraklı, Nakşibendi Tarikatı'na meyilli, uzun sayılacak bir hayat geçirmiştir. Tasavvufla ilgili olarak farklı görüşlere saygı duyduğunu şiirlerinde görmek mümkündür. Şairemizin, tasâvvufî yönünü incelerken bağlı olduğu tarikatla ilgili bilgileri görme ve sunma fırsatı buldum. Divanda geçen ` Tasavvuf ` deyim ve terimlerini açıklayıp, O'nun beyitleriyle örneklendirmeğe çalıştık. Çalışmamın sonuna şairemizin Ali Emiri Nüshası' ın ekledik. Böylece metnin görülmesini sağlamış olduk.

XI SUMMARY Sultan Adile is the one poet who was educated in Ottoman Palace in 19. century and also has a ` Divan ` at the same time. She showed all the events she had seen during her life, gladnesses and sadnesses she had lived with a religious and sufictic point of view in her poems. The poems which are written by a Lady Sultan's culture and sensitiveness, give us a chance to interpret the events of that period. When I study Sultan Adile's Divan about ` Religion ` and ` Sufism `, I tried to interpret it in couplets. In the first part of ray study, I spent a lot of time thinking about ` Religion ` concept. I considered h with topics about religious belief. Is the couples about religious concepts, we observed that she was committed to Islam, she worshiped and she was a Lady who tried to get a balance with the world and the next world. Sultan Adile had a great intrerestin sufistic subjects and she had an affiction for Nakşibendî Tariqa. It is possible to see that she showed respect to different visions. When I studied on her sufistic side, I had a chance to get and present the informations about the Tariqa which she was committed to. We tried to explain the phrases and technical words in ` Divan `. And I also tried to illustrat them with her couplets. We added her ` AH Emiri Nüshası ` to the and of my study, so we provide the text to be seen.