Mahmud Nedim Paşa

Abstract

1233'te İstanbul'da doğan Mahmud Nedim Paşa iyi bir eğitim aldı. Küçük yaşta devlet hizmetine girerek mektubcu, âmedci ve beğlikci oldu. Hariciye ve Sadaret müsteşarlıklarında bulunduktan sonra vezirlik rütbesi verilerek Sayda Valiliği'ne tayin edildi. Şam ile İzmir Valiliklerinde, Ticaret Nezareti' nde ve Hariciye Nezareti vekaleti görevlerinde bulundu. 1276 / 1860 senesinde yedi yıl sürecek olan Trablusgarb Valiliği'ne başladı. Bu görevinden sonra Şûrâ-yı Devlet azalığına, Deâvi Nazırlığına, ikinci defa Sadaret müsteşarlığına ve daha sonra Bahriye Nazırlığına tayin edildi. 1288 / 1871 senesinde Âli Paşa'nın vefatı üzerine Mahmud Nedim Paşa sadaret makamına geldi. On bir ay kadar bu görevi sürdürdü. Bir aylık Kastamonu Valiliği'nden sonra Trabzon'a uzaklaştırıldı. Buradan Adana Valiliği'ne tayin edildi. 1292 / 1875 yılında Şûrâ-yı Devlet riyasetine ve bir hafta sonra da ikinci defa sadaret makamına getirildi. Talebe Kıyamı'yla 8.5 ay süren görevi son buldu. Hastalığından dolayı bir müddet Çeşme'de ikamet ettikten sonra Sultan II. Abdülhamid'in davetiyle Dersaadet'e geldi ve ölümüne kadar sürdüreceği Dahiliye Nazırlığı ile görevlendirildi. Bu görevini yaklaşık üç yıl devam ettirdi. Paşa 1300 / 1883 tarihinde vefat etti. Mahmud Nedim Paşa'nın Âyine-i Hasbihâl, Reddiye (Müdafaanâme), Hikaye-i Melik-i Muzaffer ve Divan-ı Mahmud Nedim Paşa isimli eserleri bulunmaktadır. Âyine adlı eserinde devlet yönetimini, devlet adamlarında bulunması gereken vasıfları anlatan Paşa, mali konulara da geniş yer ayırmıştır. 1294 tarihinde basılan ve Mahmud Nedim Paşa'nın sadaretleri dönemini eleştiren Ahmed Midhat Efendi'nin Üss-i İnkılâb adlı kitabına cevaben Paşa Reddiye isimli eserini kaleme almıştır. Burada öncelikle kendi sadareti zamamnda yapılan işlerin doğruluğunu savunmuş ve Sultan Abdülmecid ile Sultan Abdülaziz zamanında vukua gelen bir çok olay hakkındaki düşünce ve görüşlerini bu eserinde dile getirmiştir.

1- Grand Vizier 2- Ministry of Interior 3- Moratorium in 1875 4- Reddiye. Born in 1233 in Istanbul, Mahmud Nedim Paşa got a good education. By entering the state service in his young ages, he has served as `mektubcu`, `âmedci` and `beğlikci`. After his service in the undersecratariets of foreign affairs and Sublime Porte, he has given the vizireate dignity, then appointed the governer of Sayda. Besides, He has served as the govemer of Damascus and İzmir, and also worked in the Ministry of Trade and the Ministry of Foreign Affairs as the minister. He started to serve for the governer of Tripoli which continued seven years in 1276/1860. After this service, he has first chosen as the member of Şûrâ-yı Devlet, Ministry of Deavi, and also second time in undersecratariet of Grand Vizireate, and then appointed to the Ministry of Marine. In 1288/1871, Mahmud Nedim came to the office of Grand Vizirate upon the death of Ali Pasha. He continued to work for this office almost eleven months. After his one month service in Kastamonu Governership, he was sent to the Trabzon. From there, He appointed to the governership of Adana. In 1292/1875 he was given the office of the head of Şûrâ-yı Devlet and then second time the office of Grand Vizirate. His eight and a half month service was ended by Student Revolt. After his dwelling for a while in Çeşme due to his sickness, He came to Sublime Porte upon the invitation of Abdulhamit II. Then, he was given the office of the ministry of interior. He served almost three year in this office. Pasha died in 1300 / 1883. He has some books named Âyine-i Hasbihâl, Reddiye (Müdafaanâme), Hikâye-i Melik-i Muzaffer and Dîvân-ı Mahmud Nedim Paşa. Mahmud Nedim mentions about the state administration, quality that should be found in the State officiers and also, economical issues in Âyine-i Hasbihâl. Mahmud Nedim wrote the book named Reddiye so as to defend himself for the book named Üss-i İnkılâb printed in 1294 and criticising Nedim's Grand Vizirate periods written by Ahmed Midhat Efendi. Here, he first defend his vizirate policies, then talk about the circumstances occured in the time of Abdülmecid and Abdiilaziz.