İlköğretim okullarında yönetici ve öğretmenler arası çatışma nedenleri ve çözüm yöntemleri (Sakarya ili örneği)

Abstract

ÖZET İnsanların etkileşimde bulunduğu her ortamda çatışma kaçınılmaz bir olgudur. Bireyler,gruplar ve örgütler amaçlarım gerçekleştirmek için çalışırken diğer bireyler, gruplar ve örgütlerle sürekli etkileşim içindedirler. Bu etkileşim sürecinde taraflar arasında ilişkilerde ve etkinliklerde uyuşmazlık veya tutarsızlıklar iki taraf arasında çatışmayı doğurur. Belirli otoriteye sahip insanlar uyum için insanları zorlayabilmektedirler. Bu zorlama ise belirli direnç ve uyuşmazlıklara yol açmaktadır. Böylece ortaya çıkan çatışmalar toplumun tüm kesimlerine yayılabilmektedir. Doğal olarak gelişim süreci içinde de toplumsal barışı etkilediği söylenebilir. Bu araştırmada ilköğretim okullarındaki öğretmen, idarecilerin karşılaştıkları çatışma nedenleri ve bu çatışmaları çözme konusunda kullanmış oldukları çatışma çözüm stratejilerini tespit etmek amacı ile yapılmıştır. Sakarya ili Adapazarı merkez ilçesinde bulunan 13 ilköğretim okulunda 460 öğretmen ve idareciye uygulanmış 342 anket geri dönmüş ve yapılan değerlendirmede 301 anket geçerli sayılmış ve bilgisayar ortamında SPSS paket programına aktarılmıştır. ilköğretim okullarında yönetici ve öğretmenlerin çatışma nedenleri ve çözüm yöntemleri konusunda toplanan veriler SPSS (Statistical Package For Sciences) istatistik paket programında analiz edilmiştir. Verilerin analizinde deneklerin çatışma nedenlerine yönelik görüşlerinin analizinde çapraz tablo analizi yapılmış, deneklerin görüşlerine ilişkin farklar 0.05 anlamlılık düzeyinde t-testi ve tek yönlü varyans analizi teknikleriyle analiz edilmiştir. Araştırma sonunda ilköğretim okullarında yönetici ve öğretmenler arasındaki çatışma nedenleri ve çözüm yöntemlerine ilişkin bulgular incelendiğinde, özellikle çatışmaların yoğun bir biçimde yaşandığı belirtilebilir. Öğretmenlerin, idarecilere göre daha yüksek düzeyde okullarından ayrılmayı düşünmeleri,öğretmenlerin çalıştıkları okullara olan bağlılık düzeylerinin idarecilerden daha düşük olduğunu göstermektedir. VII

SUMMARY WHY TEACHERS AND ADMINISTRATORS CONFLICT WITH EACH OTHER AND ABOUT THE WAY IN WHICH THEY HAVE TO SOLVE THESE PROBLEMS IN THE PRIMARY SCHOOLS Key Words: Conflict, Conflict Adminstrators, Education Administrators It's an inevitable fact to conflict in the environment in wich people interact each other. While individuals, groups, social organisations are working to make their goals come true. Other people groups and social organisations are in an interaction. At this point it causes conflict with two supporter groups because of disagrement and inconsistency. During the interaction process, disagrement and inconsistency of relationship and actions of supporters cause disagrement. People who have certain autority may put pressure on the ones for the sake of harmony. This pres causes certain confilict and resistance. The conflict that comes on the scene can be spread out all the social levels. The conflict is considered to effect on social peace in this devolapment. This study has been done for determining the reasons of the conflict which teachers and administrators at primary schools come across and the strategies in which they work out to deal with these 342 questionaries which carried out to 460 the teachers and administrations at 13 primary schools in the centre of Adapazarı- Sakarya city came back and 301 questionaries where considered as valid in a careful study and are stored in SPSS package computer programme. It's analysed why teachers and administrators conflict with each other and about the way in which they have to solve these problems. The data to be stored about why teachers and administrators conflict with each other and the way in which the problems to be solved are analysed in SPSS statistical package programme. Cross analysis table on the reasons of conflict between experimental ones have been done by means of the data. Variety of the thoughts of experimental groups has ben analysed on the rate of 0,05 t- test of variety and by a one way dimension techinique. At the final of this study, the reasons of the conflict between teachers and the administrators, and the solution methods are examined so it's understood that disagrements come to life very commonly. VIII