Karar verme sürecinde maliyet verilerinin rolü: ABC Makina ve Ticaret Sanayii A.Ş. uygulaması

Abstract

Karar verme; alternatifler arasından en uygun olanı seçmek şeklinde tanımlanabilir, işletme yöneticileri hergün yüzlerce karar problemiyle karşılaşabilmektedirler. Karar vericiler alternatiflerin değerlendirilmesinde birçok bilgiye ihtiyaç duyarlar. Bu bilgiler genel olarak yönetim bilgi sistemi ve onun alt sistemlerinden elde edilerek karar vericilere ulaştırılır. Verilecek kararlara ışık tutacak en önemli bilgi kaynağı işletmeye ait maliyet verileridir. Maliyet verileri yönetim bilgi sisteminin bir alt sistemi olan muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilmektedir. Muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilen maliyet bilgilerinin, verilecek kararlara ışık tutabilmesi için ayrıca kar planlaması, değişken maliyetleme yöntemi gibi bir takım yönetim muhasebesi teknikleri kullanılarak analize tabi tutulması gerekmektedir. Kar planlaması kısaca kar üzerinde etkili olan faktörlerdeki değişmelerin kar üzerindeki etkilerinin incelenmesi olarak tammlanabilir. Kar planlaması kapsamında kar fonksiyonu oluşturulur ve kar fonksiyonuna bağlı olarak başabaş noktası, katkı payı, katkı oram gibi karar vericinin ihtiyaç duyacağı bilgiler üretilir. Geçerli maliyet, bir yönetim kararının alınmasında göz önünde bulundurulması zorunlu olan maliyetler olarak tammlanabilir. Yönetim kararlarının birçoğunda değişken maliyetleme sonucu elde edilen maliyet rakamlarının geçerli maliyet olduğu bilinmektedir. Bu yüzden değişken maliyetleme yöntemi yönetim kararlarında başvurulması gereken en önemli yönetim muhasebesi tekniklerinden biridir. Anahtar Kelimeler: Karar verme, kar planlaması, değişken maliyetleme, başabaş noktası, yönetim kararlan, geçerli maliyet.

Decision making can be defined as, choosing the best from alternatives. Enterprise managers can meet with hundreds of decision problems. Decision makers need lots of information to evaluate the alternatives. These informations generally obtained from management information system and its subsystems and reach to decision maker. Most important information source for decision makers is enterprises cost informations. Cost informations have been produced by the accounting information system that is a subsystem of management information sytem. The informations must be analysed by the management accounting tecniques as profit planning and v ariable costing t o b ecome a u seful i mformation for d ecision m aking. Profit planning can be shortly defined as, the effect of the factors that are effective to profit. As the range of profit planning, profit function and related to profit function, breakeven point, contribution margin and contribution margin ratio can be formed for decision makers needs. Relevant costs are the costs that must be used by decision makers during the decision making process. Its known that in most management decisions the variable cost informations are relevant costs. For this reason, variable costing method is a very important method that must be used during decision making. Keywords: Decision making, profit planning, variable costing, breakeven point, management decisions, relevant costs. XI