İzmit Temettuât Defterleri

Abstract

Anahtar kelime: Temettuât Defterlerine Göre İzmit in Sosyal ve Ekonomik Yapısı Vergi, Nüfus, Sosyal ve Ekonomik Yaşam Tarihin aktörü olan insanların yaşadıkları yerleşim alanında sürdürdükleri sosyal ve ekonomik faaliyetlere dikkatlerin çekildiği bir tarih yazıcılığı akımı son yıllarda kendini gösteriyor. Bizim araştırmamız da bu doğrultuda 1844-45 yıllarında İzmit mahalle ve köylerinde sürdürülen sosyal ve ekonomik hayata dair bilgiler kapsamaktadır. Araştırmamızın temel kaynağı vergi sayımı maksadıyla yapılmış temettuât defterleridir. İncelediğimiz dönemin nüfus ve mahalle adlarını önceki ve sonraki dönemlerle kıyasladık. Temettuât verileri ışığında İzmit in sosyal ve ekonomik yaşantısına ait bulgulara ulaştık. İzmit nüfusunun sayısal ve etnik olarak dökümünü sunduk. İzmit in toplam ekili alanları, nadasa bırakılmış alanları miktarlarını ve halkın ne kadarının tarımla ne kadarının hayvancılıkla uğraştığını ortaya koyduk. Tarım ve hayvancılık dışında ücretli, esnaf ve tüccarlar hakkında bilgilere ulaştık. Bir mesleğe mensupların toplam sayısı ve meslek gelirleri hakkında bilgi sahibi olduk. İcra edilen meslekleri bölgenin ihtiyaç ve kaynaklarının şekillendirdiği göz önünde bulundurularak İzmit in sosyal ve ekonomik durumunu ortaya koyduk. Vergilerin adil bir şekilde toplanması maksadıyla tutulan defter kayıtlarından İzmit in vergi yükü ve çeşitliliği bilgilerine ulaştık. Konulan biraz daha genişleterek incelediğimiz 1844-45 yıllarının öncesi ve sonrasına da zaman zaman yer verdik. İzmit tarihçesi, tahrir, avarız ve temettuât kayıtlarına göre nüfus bilgilerine değindik. Ekonomik yapı, meslekleşme ve vergi konularında 1844-45 yıllarını inceledik. İzmit te yaşayan nüfusun etnik yapısını inceledik. İncelediğimiz 1844-45 yıllarından I. Dünya Savaşı na gelinceye kadar İzmit nüfusunun nıüslim gayr- i müslim dengesinde olduğunu gördük. Köylerde müslim gayr-i müslim nüfusun özelliklerini kıyaslayabildik ve iki grubun ayrıldığı noktalan vurguladık. vııı

Keywords: According to Temettuat Records, İzmit s social and econimical structure. Tax, population, social and economical life. In recent years a fashion of history writing shows itself that considered social and economical activities in the habitats of people who affects history. Our research includes that information about social and economical life in İzmit' s town and villages in the 1844-45. Our research main source is the temettuat records that made for tax records. We compared population and town names with previous and following times. In accordance with temettuat records we found information about İzmit' s social and economical life. We presented İzmit- population's ethnical and numerical enumeration. We put forward that İzmit' s planted areas, amount of fallowland areas and ration of population who engaged with agriculture and stock-breeding. Excluded agriculture and stock-breeding, we found information about tradesman and merchants. We learned about the total number of profession and their incomes. We considered that professions come into in accordance with region's necessity and sources so that we put forward İzmit' s social and economical status. We found out the tax load and tax types from İzmit's tax records which put in order for the purpose of tax gathered justly. From time to time we discussed before and after 1844-45 in details. We touched on population information according to İzmit's history, tahrir, avarız, and temettuat. We searched 1844-45 in the subjects of ecomomical structure, occupations and taxes. We found out İzmit- population's ethnical structure. From 1844-45 that we examined to World War I we realized that population of Muslim and non-Muslim is in balance. We compared the peculiarities of Muslim and non-Muslim population in villages and we pointed out the differences in two groups. IX