İnsan kaynakları bilgi sistemlerinin iş tatmini ve örgütsel bağlılığa etkisi : Doğu Marmara ISO 500 firma örneği

Abstract

İnsan kaynakları bilgi sistemleri günümüzde birçok işletme tarafından çeşitli ölçülerde kullanılmakta ve insan kaynakları bölümünün, işletmede stratejik kararların alınmasında önem ve katkısının artmasını sağlamaktadır. Araştırma ile insan kaynakları bilgi sistemlerinin kullanıcı dostu ve işlevsellik algısı oluşturacak şekilde dizyan edilmesi durumunda insan kaynakları çalışanlarının iş tatmini ve örgütsel bağlıklarını arttıracağı hipotezinin kanıtlanması ve bu yönde dikkat edilmesi ve yapılması gerekenlerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Ayrıca daha önce üzerinde durulmamış ve bir konu olarak insan kaynakları bilgi sistemlerinin İK çalışanlarının iş tatmini ve örgütsel bağlıklıkları açısından önemine vurgu yapılmaya çalışılmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde insan kaynakları yönetiminin doğuşu ve geçirmiş olduğu tarihsel süreç ile birlikte temel insan kaynakları fonksiyonları üzerinde durulmuştur. Bilgi, yönetim bilişim sistemleri ve insan kaynakları bilgi sistemleri kavramları ve bunların alt başlıklarına değinilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise İş tatmini ve örgütsel bağlılık kavramları ile bunların alt faktörleri ve İKBS ile bağlantıları üzerinde durulmuştur. Bu çerçevede gerek iş tatmini ve gerekse de örgütsel bağlılık üzerine ortaya atılmış olan temel kuramlara yer verilmiştir.Üçüncü ve son bölümde ise Doğu Marmara illerinde faaliyet gösteren ve 2015 yılı ISO 500 listesinde yer alan 44 firmanın çeşitli kademelerdeki 109 insan kaynakları çalışanına uygulanan likert ölçekli bir anket çalışmasının sonuçlarına yer verilmiştir. İKBS için pilot çalışma ile gerçerliliği kanıtlanmış özgün bir soru listesi oluşturulurken, iş tatmini için Minesota ölçeği, örgütsel bağlılık için ise Allen Mayers ölçeği kullanılmıştır. Bu anket ile insan kaynakları bilgi sistemlerinin kullanımı bağlamında iş tatmini ve örgütsel bağlılığa olan etkilere dair ortaya atılan hipotezler kanıtlanmaya çalışılmıştır. Yapılan regresyon ve korelasyon analizleri sonucu İKBS kullanım kolaylığı ve işlevselliği ile genel iş tatmini örgütsel bağlılık arasında pozitif anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca İKBS'nin kullanım kolaylığının, İKBS'nin işlevselliği üzerine de etkisi vardır. İKBS ile İş tatmini arasında genel olarak bir bağ vardır ve iş tatminine pozitif etki etmektedir. Araştırma kapsamında İKBS alt boyutları ile iş tatmini ve örgütsel bağlılığın alt boyutları arasındaki ilişki durumları ortaya konulmuştur.

Nowadays human resources information systems are used by many firms on different scales therefore human resources department is a strategical parthner in business decision making to increase the importance and contribution. The aim of the research is to prove that user firendly and functional organization of HRIS increases user's saticfaction and organizational commitment. So it was found out what is needed to be done. The importantce of HRIS for human resocucess personnell's job satisfaction and organizational commitment was emphasized. The first part of this study describes the rise of the human resources administration and its historical development mentioning essential human resources functions. Information, management information systems, and human resources information systems concepts were accordingly mentioned.The second part of the study tells about job satisfaction and organizational commitment showing the connection between their sub dimensions and HRIS. Also basic theories in the context of job satisfaction and organizational commitment were given.The third and the last section gives the results of the likert questionnaire applied to 109 various positions employees of 44 firms operating in Marmara region mentioned on 2015 ISO 500 list. For HRIS has been used a questionare that's currency has been proved by pilot study before and Minnesota scale for job satisfaction, Allan Mayers scale was used for organizational commitment. In the context of this survey hypotheses on utilization of human resources information system's effects on job satsfaciton and organizational commitment has been verified. The results of the regression and correlation analysis showed that user firendly and functional HRIS has positive significant relationship between overall organizational commitment and job satisfaction. Moreover, the ease of use HRIS also has an impact on the functionality of HRIS. There is a connection between overall job satisfaction and HRIS has positive impact on job satisfaction. In the scope of the research correlation among sub dimensions of HRIS, job satisfaction and organizational commitment was exposed.