Derzizâde Ulvî Dîvânı`nın tahlili

Abstract

Bu çalışma, XVI. yüzyıl Klasik Türk Şiirinin önemli isimlerinden Derzizâde Ulvî'nin Divan'ının tahlili üzerinedir. Devrinin önemli bir şairi olmasına rağmen Divan'ı üzerine herhangi bir tahlil çalışması yapılmamıştır. Ulvî'nin duygu, düşünce ve hayal dünyasını edebiyat ve kültür hayatımıza kazandırmak gerektiği düşünüldüğünden böyle bir çalışma amaçlanmıştır. Çalışmamızda Divan'ın en kapsamlı nüshası olan Süleymaniye Kütüphanesi Halet Efendi-Ek Bölümü 150 numarada kayıtlı nüshası esas alınmıştır. Divan, ele alınarak tasnif edilmiş ve çeşitli unsurlar açısından incelenmiştir. Din-Tasavvuf, Toplumsal Hayat, İnsan, Tabiat olmak üzere dört bölümden oluşmuştur. Şairin yaşadığı devre ait sosyal, dinî, mimarî, savaş, eğlence gibi pek çok hususla ilgili unsurlar tespit edilerek incelenmiştir. Böylelikle hem Ulvî'nin kendi sanat anlayışını hem de yaşadığı devrin toplum hayatını nasıl yansıttığı ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: : Derzizâde Ulvî, Divan, 16. Yüzyıl

This work was done based upon Derzizâde Ulvî who was one of the important names of 16th Century classical Turkish poetry and his Divan's analyze. Although, he was one of the most important poet, there wasn't done any analyses for his Divan. This work was aimed in order to gain Ulvî's feelings, opinions and his imagination world for our literature and cultural life.In our work, the most richest copy of Divan, kept and registered in Süleymaniye Library Hâlet Efendi, Supplement department number 150, was targeted. The Divan was sorted and examined from different part of views. The Divan was formed by four chapters such as Religion, Community, Mysticism, Humanity and Nature. A lot of subjects belong to the poet's century such as Social, Religious, Architecturel, War and Fun life were identified and examined. As a result of this, Not only Ulvi's literature opinions but also the reflection of social life of his time were found out.Keywords: Derzizâde Ulvî , The Divan, 16th Century