Vardiyalı çalışmanın kadın çalışanların iş-yaşam dengesi üzerine etkisi: Sakarya ili güvenlik sektöründe bir araştırma

Abstract

Rekabetin uluslararası bir boyuta taşındığı günümüz iş dünyasında, 08:00-17:00 mesai saatleri arasında çalışma süreleri oldukça değişmiştir. Özellikle sanayi ve hizmet sektörlerinde sürekliliği sağlamak amacıyla yirmi dört saat esasına dayalı çalışmalar gündeme gelmiştir. Bu sistemin bir sonucu olarak da vardiyalı çalışma sistemi ortaya çıkmıştır. Güvenlik görevlileri, sağlık çalışanları, fabrika işçileri, çağrı merkezlerinde çalışan bireyler, ulaşım ve eğlence gibi pek çok sektörde çalışanlar vardiyalı çalışmak zorundadırlar. Ancak insanoğlunun ruhsal, fiziksel, sosyal, psikolojik, biyolojik yapısı vardiyalı çalışma sistemine uyum sağlayamamakta ve vardiyalı çalışma sistemi birçok olumsuzluğu da beraberinde getirmektedir.Vardiyalı çalışma sistemine bağlı olarak çalışan kadınların da iş-yaşam dengesi kurması giderek zorlaşmaktadır. Bireyler, iş hayatlarını ve özel hayatlarını etkileyen sorunların üstesinden gelmek amacıyla, iş ile yaşam arasında bir denge kurmak zorundadırlar. Kadının ve erkeğin, aile ve iş hayatındaki sorumluluklarını tam olarak yerine getirmek istemelerinden dolayı iş-yaşam dengesinin kurulması zorunlu bir hale gelmiştir.Bazı meslek gruplarında kadın iş gücü eksikliği bulunmaktadır. Bu meslek gruplarından biri de güvenlik sektörüdür. Bu çalışma; vardiyalı çalışan kadınların hem iş hayatlarını hem de kendilerine ait özel hayattaki görev ve sorumluluklarını nasıl ve ne şekilde yerine getirdiklerine vurgu yapmaktadır. Bu problemi ele almak için bu araştırmanın amacı; vardiyalı çalışma sisteminin kadın çalışanların iş-yaşam dengesine etkisini incelemektir. Konu hakkında ayrıntılı bilgi edinmek amacıyla nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada Sakarya ilinde güvenlik sektöründe vardiyalı olarak çalışan yirmi kadın ile yarı yapılandırılmış derinlemesine mülakat yöntemi kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Veriler toplandıktan sonra, mülakatların çözümlemeleri Nvivo programının 12. Sürümünde yapılmış ve analiz edilmiştir. Bu veriler doğrultusunda; vardiyalı çalışan kadın güvenlik görevlilerinin iş-yaşam dengelerine ait olumlu ve olumsuz olmak üzere iki genel temaya ulaşılmıştır. Olumlu ve olumsuz temalar da kendi arasında, araştırmanın konusuyla ilişkili olarak alt temalara bölünmüştür. Bu temalar; vardiyalı çalışma sisteminin kadın çalışanların iş hayatlarının, özel hayatlarının ve aile hayatlarının nasıl etkilendiğini anlamalarında faydalı olacaktır.

In today's business world where the competition has been moved to an international dimension, working times have changed considerably between 08: 00-17: 00 hours. In order to ensure continuity in the industrial and service sectors, twenty-four hour basis studies have been raised. As a result of this system, shift work system emerged. Security workers, health workers, factory workers, people working in call centers, employees in many sectors such as transportation and entertainment have to work shifts. However, the spiritual, physical, social, psychological, and biological structure of human beings cannot adapt to the shift system and the shift work system brings with it many problems. Women working under shift working system are also getting more and more difficult to establish work-life balance. Individuals have to strike a balance between work and life in order to overcome the problems that affect their business and private lives. It has become obligatory to establish a work-life balance due to the fact that women and men want to fulfill their responsibilities in family and business life.There is a lack of female labor force in some occupational groups. One of these professional groups is the security sector. This work; emphasizes how and how women work in shifts have fulfilled their job and their duties and responsibilities in their private lives. The purpose of this research is to address this problem; The aim of this study is to investigate the effect of shift working system on work-life balance of female employees. Qualitative research method was used to get detailed information about the subject. In the research, interviews were made with Yimi women working shifts in security sector in semi-structured in-depth interview method in Sakarya province. After the data were collected, the interviews were analyzed and analyzed in Nvivo version 12. According to these data; two general themes, positive and negative, related to work-life balances of female security officers working in shifts. Positive and negative themes are divided into sub-themes in relation to the subject of the research. These themes include; The shift work system will be useful in understanding how female employees' private lives and family lives are affected.