Akhisar`da (Manisa) zeytin tarımını etkileyen fiziki coğrafya koşullarının analizi

Abstract

En eski üretim faaliyetlerinden biri olan tarım, tarihsel süreç içerisinde hiçbir zamanönemini yitirmemiştir. Araştırma konumuzu oluşturan zeytin tarımı da ekonomiksosyal ve kültürel anlamda toplumlara büyük katkılar sağlayan bir ekonomik faaliyetolmuştur. Dünya'da zeytin alanlarının yayılışına bakıldığında zeytin alanlarının 30°ile 45° enlemleri arasında toplandığı görülür. Akdeniz ikliminin varlığına bağlıyayılış gösteren zeytin alanlarının neredeyse tamamı Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerdebulunmaktadır. Dünya ülkeleri, sahip oldukları zeytin alanları ve ürettikleri toplamzeytin açısından ele alındığında AB ülkelerinin ve İspanya'nın ön planda olduğugörülmektedir. Zeytin ve zeytinyağının sağlık üzerindeki olumlu etkilerinin özellikleson yıllarda insanlar tarafından fark edilmesiyle zeytin tarımının önemini daha daartmıştır.Türkiye, 9 milyon dekara yakın zeytin alanı ve 178 milyondan fazla zeytin ağacı ilezeytin tarımında önemli bir ülke olmasına rağmen zeytin ve zeytinyağı üretimindeolması gereken seviyelerde değildir. Ülkemizde zeytin üretiminin tamamına yakınıEge, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yapılmaktadır.Araştırma alanımızı oluşturan Akhisar'da ise 448.600 dekar alanda, 12 milyona yakınzeytin ağacından yılda 175- 200 bin ton zeytin üretimi yapılmaktadır.Zeytin tarımı iklim başta olmak üzere yer şekilleri, toprak özellikleri, su kaynaklarıgibi fiziki coğrafya unsurlarından büyük oranda etkilenmektedir. Yıllar içerisindezeytin üretiminde meydana gelen değişikliklerin sebeplerini; fiziki coğrafya unsurları,zeytinin fizyolojik yapısına bağlı ortaya çıkan periyodisite sorunu ve bakım koşullarıoluşturmaktadır.Bu çalışmada Akhisar ilçesindeki iklim, yer şekilleri, toprak özellikleri ve hidrografiközellikler gibi fiziki coğrafya unsurları ortaya konmuş olup bu unsurlar ile zeytintarımı arasındaki ilişki belirlenmeye çalışılmıştır. Akhisar'daki arazi kullanımı vezeytin alanlarının geçmişten günümüze göstermiş olduğu değişimler haritalarla ortayakonmuştur.

Agriculture, one of the earliest productive activities of humanity, has never lost itssignificance throughout the history. Olive agriculture, which is the subject of thisstudy, is an economical activity that has greatly contributed to communities in termsof financial, social and cultural aspects. When investigated it can be seen that oliveagriculture areas are spread between 30° and 45° latitudes. Almost all oliveagriculture areas spread in accordance with the existence of Mediterranean climateare located in Mediterranean shore countries. When the countries all over the worldare analyzed, it can be seen that European Union countries, especially Spain are in theforefront in terms of having the olive agriculture areas and total amount of oliveproduction. Thanks to the facts that olive and olive oil's positive effects on humanhealth are noticed by the people particularly in recent decades, the importance ofolive cultivation has extremely increased. forefront in terms of having the oliveagriculture areas and total amount of olive production. Thanks to the facts that oliveand olive oil's positive effects on human health are noticed by the people particularlyin recent decades, the importance of olive cultivation has extremely increased.Although Turkey, an important country in olive agriculture, accommodatesapproximately 9 million decars of olive agriculture area and more than 178 millionsolive trees, it is not at the desired level of olive and olive oil production. In Turkey,nearly all of the olive is produced in Aegean, Marmara, Mediterranean and Southerneast regions of Turkey. In Akhisar, subject area of this study, 175- 200 billion tons ofolive is produced from approximately 12 million olive trees in an area of 448,600decars. Olive agriculture is affected greatly by climate most, followed bygeographical formations, soil characteristics and water sources, which are allgeographical factors. The changes in olive production in years comprise ofphysiogeographical factors, periodicity problem that stems from the plant'sphysiological structure and care conditions of olive trees.This study aims to reveal factors as climate, geographical formation, soilcharacteristic and hydrographical features and to identify the relationship betweenolive agriculture and them. Moreover, the changes in land use and olive productionareas in Akhisar are shown by the aid of maps.