Platon ve Fârâbî`de eğitim

Abstract

PLATON VE FÂRÂBÎ'DE EĞİTİMÖZETBu çalışmamızın amacı, Platon ve Fârâbî'nin eğitimle ilgili görüşlerini inceleyip aralarındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koymaktır. Bu bakımdan çalışmamızın kapsamını, bu iki düşünürün eğitim anlayışlarıyla sınırlı tuttuk. Fakat gerekli gördüğümüz yerlerde, onların felsefenin diğer alanlarına ilişkin görüşlerine de yer verdik. Platon ve Fârâbî'nin eğitime dair görüşleri bir bütün olarak ele alındığında, mutluluğun her ikisi için de nihai amaç olduğu görülür. Onlara göre mutluluk, eğitim-öğretim vasıtasıyla elde edilebilen varlığa dair hakikat bilgisinin kazanılmasıyla mümkündür. Dolayısıyla varlığa dair doğru bilgi, insanı iyi ve erdemli kılmakta ve bu bakımdan erdem, mutluluğun ön koşulu olmaktadır. Platon ve Fârâbî, insanları erdemli kılmak için ideal bir toplum ve eğitimden söz etmişlerdir. Başka bir deyişle insanları mutluluğa ulaştırma amaçlarını, siyaset alanında gerçekleştirmek istemişlerdir. Bunun için toplum, yönetim, sanat, aile, hukuk ve ekonomi gibi alanlarda çeşitli düzenlemelere giderek, ideal eğitimin uygulanabileceği ideal bir toplum meydana getirmeye çalışmışlardır. Çünkü hem Platon hem de Fârâbî için devletin varlık nedeni, insanları erdemli hale getirmektir. Bunun gerçekleşebilmesi için de, toplumun en erdemli kimseler tarafından yönetilmesi gerekir. Her iki düşünürde de hem nihai amaç hem de bu amaca ulaşma yolları bakımından ciddi benzerlikler bulunur. Buna karşın Platon'un ideal eğitimle ilgili uyguladığı bazı kısıtlama ve düzenlelemer bakımından, Fârâbî'den ayrıldığı görülür. Anahtar Kelimer: Eğitim, öğretim, erdem, akıl, mutluluk, nefs, hakikat, insan, filozof.

THE EDUCATION IN THE PLATO AND AL-FARABIABSTRACTThe aim of this study is to examine the views of Plato and al-Farabi about education and to reveal the similarities and differences between them. In this respect, we have limited the scope of our study to the educational understanding of these two thinkers. But where we considered necessary, we also included their views on other areas of philosophy. When Plato and al-Farabi's views on education are taken as a whole, it is seen that happiness is the ultimate goal for both. According to them, happiness is possible by gaining knowledge of the truth about the existence which can be obtained through education. Therefore, the right knowledge of existence makes man good and virtuous and in this respect virtue is a precondition for happiness. Plato and al-Farabi talked about an ideal society and education to make people virtuous. In other words, they wanted to realize the aims of bringing people to happiness in the field of politics. For this reason, society, management, art, family, law and economics, such as various regulations in the field of the ideal education can be applied by going to create an ideal society. Because for both Plato and al-Farabi, the reason of the state is to make people virtuous. For this to happen, society must be governed by the most virtuous people. Both thinkers have significant similarities in terms of both the ultimate goal and the means of achieving this goal. On the other hand, in terms of some of the restrictions and regulations that Plato implements in relation to the ideal education, it is seen that he left al-Farabi.Keywords: Education, instruction, virtue, mind, happiness, human soul, truth, human, philosopher.