Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin demokratik değerlerini yordama düzeyi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin eğitim yaşamına ilişkin demokratik değerleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla birlikte, öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ve demokratik değerlerinin demografik özellikler açısından anlamlı farklılaşmaların olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde altı bölümlerde öğrenim görmekte olan öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırma verileri, ?Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği?, ?Öğretmen Adayları Demokratik Değerler Ölçeği? ve ?Kişisel Bilgi Formu? ile toplanmıştır. Elde edilen veriler, Betimsel istatistikler, Bağımsız Gruplar T Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Tekniği ve Çoklu Regresyon Tekniği kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri düzeylerinin orta düzeyde olduğu, demokratik değer düzeylerinin ise yüksek olduğu bulunmuştur. Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri, demokratik değerleri ve bazı demografik değişkenler arasında anlamlı ilişkilerin olduğu saptanmıştır. Buna göre, öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri arttıkça, demokratik değerlere daha fazla önem vermektedirler. Öğretmen adaylarının demokratik değerleri yaş, cinsiyet, ailevi özellikler ve genel not ortalaması ile açıklanmaktadır. Ayrıca, öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin eğitim yaşamına ilişkin demokratik değerleri anlamlı bir şekilde yordadığı bulunmuştur. Öğrencilere demokratik değerleri kazandırmak için eleştirel düşünmeye yönelik etkinlikler yapması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Eleştirel Düşünme Eğilimleri, Demokratik Değerler, Öğretmen Adayları, Eleştirel Demokratik Eğitim

The purpose of this researh is to investigate the relationship between critical thinking dispositions and democratic values of preservice teachers. Moreover, This research aims whether there is critical thinking dispositions and democratic values of preservice teachers in terms of demographic features. The study group of this research consists of preservice teachers who are at six departments at University of Eskisehir Osmangazi. The data was collected through ?Critical Thinking Dispositions?, ?Preservice Teachers Democratic Values? and ?Personal Information Form?. The data obtained was analyzed by using descriptive statistics, Independent Groups T Test, One Way Variance Analysis, Product-Moment Correlation and Multiple Regression Analysis Techniques.The results of this research indicate that the level of critical thinking dispositions in pre-service teachers is middle, the level of democratic values is extremely high. It was proved that there are significant relationships between the sub-dimensions of critical thinking dispositions and democratic values of pre-service teachers. According to this result, as preservice teachers?critical thinking dispositions increase, democratic values rise as well. Moreover, preservice teachers? critical thinking dispotisions predict their democratic values. It has been recommended that students engage in activities toward critical thinking in order to gain democratic values.Key words: Critical Thinking Dispositions, Democratic Values, Pre-service Teachers, Critical Democratic Education